Stereo versterker met 300B eindbuizen (Algemeen)

door Roger @, Born, 25.06.2019, 11:31 (1765 dagen geleden)

Na een lang bouwtraject heb ik deze jongen eindelijk klaar en dat wil ik graag met jullie delen op het forum.
Deze versterker heeft een onvoorstelbaar warm en mooi geluid.
In het verleden had ik al eens wat gelezen over de 300B eindbuizen en besloten dat ik daarmee een Stereo versterker wilde gaan bouwen. En ik moet zeggen ik heb er geen spijt van :-D
Nu nog een keertje opzoek gaan naar wat fatsoenlijke kleine 2 of 3 weg luidspreker boxen voor erop en dan genieten maar.

De buizenbezetting is 1x 5U4GB ,2 X 6SN7 ,2 X300B

Hieronder een foto van de versterker

[image]

Groetjes Roger

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door Robert Gribnau, 25.06.2019, 13:27 (1765 dagen geleden) @ Roger

Ziet er erg fraai uit, Roger.

Met vriendelijke groet,
Robert

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door Roger @, Born, 25.06.2019, 14:40 (1765 dagen geleden) @ Robert Gribnau

Dank je!

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door Willem.H.N @, Enschede, 25.06.2019, 13:37 (1765 dagen geleden) @ Roger

Een mooi bouw pakketje , komt me bekend voor uit CHINA.;-)
Ik heb een zelfde laten komen ,even geleden met EL 34 met een zelfde chassis.
Heb er gelijk andere knoppen op gezet want die vindt ik niet mooi en veel te
ver uitsteken.

--
Wil het niet lukken?
overkomt mij ook wel eens.

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door huub.jak @, 25.06.2019, 14:00 (1765 dagen geleden) @ Willem.H.N

Mooi gemaakt wel
gewoon een paar goeden
twee weg philips boxen
ik weet niet wat de ohmse LS is
van de versterker maar gebruik wel
de boxen met de juisten aanpassing
bvb 8 ohm op 4 ohm is minder hoog
twee weg is beter voor buizen ook
minder filters in dat kost pouwer
huub

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door Roger @, Born, 25.06.2019, 14:42 (1765 dagen geleden) @ huub.jak

op de uitgangstransformatoren kunnen zowel 4 ohm en 8 ohm luidsprekers worden aangesloten, deze hebben verschillende aftakkingen.

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door castafiore2010 @, Winsum (Gn.), 25.06.2019, 14:06 (1765 dagen geleden) @ Willem.H.N

Was het soms Ali X?

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door Willem.H.N @, Enschede, 25.06.2019, 14:21 (1765 dagen geleden) @ castafiore2010

Was het soms Ali X?

Ik vermoed van wel , heb het er zelf wel weg met een gelijke chassis.

--
Wil het niet lukken?
overkomt mij ook wel eens.

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door Roger @, Born, 25.06.2019, 14:43 (1765 dagen geleden) @ castafiore2010

Het merendeels was van Ali x en de buizen heb ik hier bij jukebox revival besteld.

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door castafiore2010 @, Winsum (Gn.), 25.06.2019, 20:08 (1765 dagen geleden) @ Roger

Wil je ten volle genieten van de kwaliteiten van deze versterker, dan zul je boxen moeten maken met een hoog rendement voor het lage tonen gebied. Dit soort boxen is per definitie nooit klein. Om er niet te groot ogende kisten voor te maken kun je kiezen voor een op de vloer staand ontwerp, dat de hoogte in gaat en toch slank blijft voor het oog. Neem vervolgens een zo simpel mogelijk scheidingsfilter met een maar paar condensatoren en een paar spoelen en niet meer dan één hoog/midden tweeter en één laag/midden tweeter en vermijd drieweg systemen, meer speaker is echt niet per definitie beter of mooier en het geeft allerlei belastings-problemen, waarmee dit type versterker niet blij is. Plaats de woofer en de tweeter zo dicht mogelijk bij elkaar om zo'n goed mogelijke menging te krijgen.

Er zijn zelfs ook woofers, waar een tweeter op gemonteerd zit met een bijpassend scheidingsfilter, zoiets als je ook wel kent van hoedenplank-luidsprekers voor auto's, maar dan van goede kwaliteit - ook made in China natuurlijk. Het vereist het nodige experimenteer-werk en gezoek op internet in fora en bij luidspreker-handelaars, maar je moeite zal beloond worden, wanneer je deze uitdaging aandurft.

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door Ron Kremer ⌂ @, Groningen, 25.06.2019, 21:15 (1765 dagen geleden) @ castafiore2010

Wil je ten volle genieten van de kwaliteiten van deze versterker, dan zul je boxen moeten maken met een hoog rendement voor het lage tonen gebied. Dit soort boxen is per definitie nooit klein.

Klopt helemaal! So wie so geldt hoe hoger het rendement van een luidspreker hoe lager z'n vervorming. Zelf werk ik al jaren met exponentiële hoorns, of als het wat kleiner moet zijn met Tapered Quarter Wave Tube (TQTW) kasten.

Ik heb een foto album op internet staan, waarin naast hoorns & TQTW ook veel andere zaken, m.n. buizenversterkers, te zien zijn. Dit album met allemaal 'zelfgemaakte bouwpakketten' staat hier

Let op:
- Je kunt het beste door het album scrollen in de browser (dus geen diashow van maken) i.v.b. met de tekstvelden.
- Wil je een foto of schema uitvergroten dan gewoon aanklikken,
- Als je verder wilt gaan in het album dan nog een keer klikken;
- de uitvergrote foto gaat dan terug naar z’n oude formaat en positie en vervolgens kun je verder scrollen.

Vr. gr., Ron

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door Roger @, Born, 26.06.2019, 11:15 (1764 dagen geleden) @ Ron Kremer

Mooie Site en mooie info ik heb hem onder de favorieten gezet :OK:

Stereo versterker, scope beelden

door gerard ⌂ @, Zeist, 26.06.2019, 12:14 (1764 dagen geleden) @ Ron Kremer

Ik heb een foto album op internet staan, waarin naast hoorns & TQTW ook veel andere zaken, m.n. buizenversterkers, te zien zijn.

Je hebt ook een scope-beeld van een blokgolf. Ik heb gehoord dat het bekijken van de versterker output bij een blokgolf van circa 1 kHz een indicatie kan geven van de eigenschappen van de versterker. Weet iemand een link naar de diverse plaatjes die er uit kunnen komen en wat dat zegt over de versterker?

Stereo versterker, scope beelden

door Ron Kremer ⌂ @, Groningen, 26.06.2019, 12:31 (1764 dagen geleden) @ gerard

Je hebt ook een scope-beeld van een blokgolf. Ik heb gehoord dat het bekijken van de versterker output bij een blokgolf van circa 1 kHz een indicatie kan geven van de eigenschappen van de versterker.

Een blokgolf van 1 kHz gaat uiteraard nog beter. De versterker heeft een uitzonderlijke bandbreedte, vandaar dat ik een blokgolf van 30 kHz genomen heb, een doorsnee versterker kan dat op de getoonde wijze niet doen.

Vr. gr. Ron

Stereo versterker, scope beelden

door Piet van der Pol @, Alblasserdam, 26.06.2019, 21:37 (1763 dagen geleden) @ gerard

Zoek op internet met de term "square wave amplifier testing" en kijk onder afbeeldingen. Daar vindt je allerlei plaatjes, met ook uitleg.

Piet

Stereo versterker, scope beelden

door HansKarel @, 26.06.2019, 22:29 (1763 dagen geleden) @ Piet van der Pol

Nu wordt mijn nieuwsgierigheid gewekt:
Ik heb een paar weken geleden mijn Chinese bouwpakket met EL34 SE in klasse A op zo'n zelfde manier getest. Gewoon omdat ik nieuwsgierig was. Het bouwen was gelukt en de scoop en toongenerator stonden op mijn knutselkamer.
De scoopbeelden vielen mij niet tegen maar ik ben ook geen gedegen kenner.
Ik snap dat een blokgolf is opgebouwd uit oneindig veel harmonischen en als je dit door een versterker jaagt er ongetwijfeld wat mee gaat gebeuren maar wat zegt mij dat?
Zijn er geen andere methoden om met normale huis tuin en keuken meetapparatuur iets te kunnen roepen over de kwaliteit van een (buizen) versterker?

Stereo versterker, scope beelden

door son111 @, Lage Mierde, 26.06.2019, 22:53 (1763 dagen geleden) @ HansKarel

Ik vind mijn oren nog steeds het beste huis-tuin en keukengereedschap om vast te stellen of een versterker goed klinkt.

Stereo versterker, scope beelden

door castafiore2010 @, Winsum (Gn.), 27.06.2019, 07:42 (1763 dagen geleden) @ son111

Het prettige van buizenversterkers met uitgangstransformatoren is juist, dat je van al die extreme transients uit lichtnet en uit mismatching van DA-omzetters verlost bent, doordat deze in de uitgangstrafo (een ideale smoorspoel voor deze rotzooi) gesmoord worden. Je probeert uiteindelijk om een zo prettig mogelijke muziekweergave te krijgen. Niet om naar blokgolven te luisteren - moet je ook niet proberen, want je speakers overleven zo'n test niet!

Stereo versterker, scope beelden

door kris @, Gent België, 26.06.2019, 23:46 (1763 dagen geleden) @ HansKarel

Nu wordt mijn nieuwsgierigheid gewekt:
De scoopbeelden vielen mij niet tegen maar ik ben ook geen gedegen kenner.
Ik snap dat een blokgolf is opgebouwd uit oneindig veel harmonischen en als je dit door een versterker jaagt er ongetwijfeld wat mee gaat gebeuren maar wat zegt mij dat?
Zijn er geen andere methoden om met normale huis tuin en keuken meetapparatuur iets te kunnen roepen over de kwaliteit van een (buizen) versterker?

scoopbeelden zeggen iets over de doorlaatband, hoe vlak die is en de neiging tot oscilleren.
Vervorming (of het moet héél erg zijn) kan je met deze methode niet zien.
Daarvoor een meting van de harmonische vervorming of de intermodulatie vervorming aangewezen. Dat laatste kan met twee generatoren en een scherp hoog of laag doorlaatfilter. Maar het oor kan dat met een beetje training ook goed horen, in combinatie met de juiste muziek.

Stereo versterker, scope beelden

door Ron Kremer ⌂ @, Groningen, 27.06.2019, 00:57 (1763 dagen geleden) @ HansKarel

Ik snap dat een blokgolf is opgebouwd uit oneindig veel harmonischen en als je dit door een versterker jaagt er ongetwijfeld wat mee gaat gebeuren maar wat zegt mij dat?

Als die harmonischen in hun onderlinge relatie verstoord uit de versterker komen dan is de blokgolf verstoord. Aan de aard van de verstoring kun je zien wat er mis is. Een goed overzicht van voorbeelden met toelichting staat hier.

In een buizenversterker zit doorgaans een bandbreedte beperkende uitgangstransformator en de manier waarop die met blokvormige spanningen om gaat zegt veel over de kwaliteit van die transformator.

Een voorbeeld uit de boven gegeven link is bijvoorbeeld het volgende:[image]

Het plaatje is gemaakt met een 1 kHz blok en een filter met zijn -3dB punt op 1,59 kHz. Het geldt echter algemeen:
Als het -3dB punt aan de hoge kant van het frequentiebereik op 1,59 x de meetfrequentie ligt dan ziet de blokgolf er als zodanig uit. Is die afstand groter dan 1 : 1,59 dan wordt de blokweergave beter.

Een uitgangstransformator heeft altijd een eigen resonantie punt en die moet zo ver mogelijk van het audiogebied af liggen. Zo'n resonantie is te zien in de vorm van 'ringing'. De flank van de blok schiet door en slingert daarna uit.
In het volgende plaatje wordt dat (overigens niet erg duidelijk) weergegeven.

[image]

Zijn er geen andere methoden om met normale huis tuin en keuken meetapparatuur iets te kunnen roepen over de kwaliteit van een (buizen) versterker?

Praktisch iedere huis tuin en keuken toongenerator kan ook blokken produceren, je ziet daarmee verschijnselen die je met een sinus niet snel zult ontdekken omdat je dan dan geen snelle transiënts hebt.

Onderstaand nog twee voorbeelden.
De eerste is een blokgolf van 30kHz weergegeven door een versterker die z'n bovenste -3dB punt op 300 kHz heeft liggen. De frequentie van de blok ligt dus op 1/10 van de bandbreedte.

[image]


Het volgende plaatje betreft een blokgolf van 100kHz weergegeven door dezelfde versterker, nu dus op 1/3 van z'n bandbreedte.

[image]


Met een blokgolf zijn dus snel bepaalde eigenschappen van een versterker te zien. Een blokgolf is niet geschikt om harmonische vervorming te meten, dat moet met een vervormingsarme sinus gebeuren. Zou je de harmonische vervorming meten met een blokgolf dan kom je in het ideale geval op 48% vervorming. Dat is het aandeel harmonischen ten opzichte van de grondfrequentie. In werkelijkheid zal het wat minder zijn omdat ook de blokgolfgenerator geen ideaal apparaat is en een niet oneindig snelle stijgtijd kent.

Vr.gr., Ron

Stereo versterker, scope beelden

door huub.jak @, 27.06.2019, 09:46 (1763 dagen geleden) @ Ron Kremer

In de boeken van bvb Dirksen en meer lectuur daar over
daar staat alles over in en ook de opstelling
en insturing bvb met 3 DB scoop belden zeggen alles :OK:
blok en sinus .. geen goede scoop beelden
dan bezit men een waardeloze versteker .
oortjes zegt NIKS ook over de buizen niet :BAD:
huub

Stereo versterker, scope beelden

door castafiore2010 @, Winsum (Gn.), 27.06.2019, 10:19 (1763 dagen geleden) @ huub.jak

Het gebruik van blokgolven voor het opsporen van fouten van uiteenlopende aard in versterkers is onontbeerlijk, maar het uitsluitend beoordelen van een buizenversterker op grond van blokgolfweergave op een scoop is quatsch - dat zul je moeten beamen wanneer je iets van muziekweergave en van luidsprekers weet. Denk bijvoorbeeld eens aan gitaristen, die niet zonder reden voor buizenversterkers kiezen, juist vanwege hun 'slechte' blokgolfweergave op de scoop.

Stereo versterker, scope beelden

door humfred ⌂ @, Dubai, 27.06.2019, 11:38 (1763 dagen geleden) @ castafiore2010

Voor mij zijn maar een paar parameters van een (buizen-versterker) belangrijk.
Dat is op de eerste plaats het vermogen.
Ik meet door een sinusvormige toon van bijvoorbeeld 30Hz, 400Hz, 1000Hz, 5000Hz, 15kHz en 20kHz toe te voeren en dan het vermogen te meten.
Bij de verschillende tonen stuur ik de versterker zover uit todat de sinus gaat clippen op de oscilloscope en stel hem zo in dat het clippen net niet gebeurt.
Dan meet ik met bijvoorbeeld 4 ohm of 8 ohm dummy belasting het uitgangsvermogen. Je kunt gewoon de wet van ohm toepassen.
Dan meet ik de brom en ruis en de kanaalscheiding.
De uitgangstransformatoren bepalen in hoge mate de geluidkwaliteit. Vooral de hoeveelheid ijzer en de verschachtelung.
Ik kijk vooral of de fasedraaier bij 30Hz - 20 kHz symetrisch is (bij pushpull).
Zilverdraad, gouden stuurroosters en dat soort nonsense daar geloof ik niet in en hoort in het land der fabelen.
Ik neem gewoon 2x 2,5 mm electriciteitssnoer voor de luidsprekerkabels en dan een uitvoerige luistertest.
Door de tegenkoppeling te veranderen en aan te passen probeer ik het voor mijn gehoor beste resultaat te bereiken.
Blokgolven er op los laten is leuk maar zegt mij niet echt veel over hoe zo´n versterker presteerd.

Stereo versterker, scope beelden

door huub.jak @, 27.06.2019, 14:29 (1763 dagen geleden) @ humfred

Nou ja je kan ook zien met blok
of er een bucherooit op moet tegen te veeluitschieters
over de uitgang en je kan zien of met ballance de twee buizen sinus
goed gelijk lopen kan ook al bij de fasendraaier zo zijn
en meer stromen of dat in orden is bvb ook het negentief van de buizen
ook de Regten verkwentie loop van de uitgans trafo,s
en de reine goed gebruiks watt,ts waar je wat aan heeft ..
Het staat ook zo in de tech boeken en het is merk baar
met zgz het oortje zegt helen maal niks vooral voor hifi doel
ook normaal voor gebruik en rimpel op de hoog spanning na zien
scoop met goeden opstelling en toon generator is gewoon het beteren werk
ja ook vanzelf de uitgang trafo afsluiten met een zware nodige weerstand
naar watts versterker gebruik deze word ook warm
doe ook nooit lang duurig versterkers watts test vol pouwer
huub

Stereo versterker, scope beelden

door humfred ⌂ @, Dubai, 27.06.2019, 14:54 (1763 dagen geleden) @ huub.jak

Voor mij is het meten met een blokgolf niet veelzeggend omdat in de praktijk een versterker (al dan niet met buizen of transistoren) muziek moet versterken.
In muziek komen geen blokgolven voor.

Stereo versterker, scope beelden

door huub.jak @, 27.06.2019, 15:17 (1763 dagen geleden) @ humfred

Het zijn toch maatstaven zijn die goed
aanwezig moeten zijn en het is ook merkbaar
kijk bvb een fiets moet ook aan de persoon passen
er staat op mijn buik ook niet fiets van laag model
dat zijn bijkomtig heden die opmerkzaam zijn
muziek zijn ook ferkwentie pulzen dus goeden ferkwentie zal aanwezig zijn
met de radio,s en versterkers .. zo als een appel een schil heeft
huub

Stereo versterker, scope beelden

door Ron Kremer ⌂ @, Groningen, 27.06.2019, 15:28 (1763 dagen geleden) @ humfred

In muziek komen geen blokgolven voor.

Maar wel snelle transiënts...

Stereo versterker, scope beelden

door humfred ⌂ @, Dubai, 27.06.2019, 17:08 (1763 dagen geleden) @ Ron Kremer

Tja...dat is ook weer zo iets.
De ene blokgolf is de andere niet.
Welke rise & fall time leg je er aan ten grondslag? Over hoeveel nanoseconden hebben we het? Bij welke frequentie en welk level?

In de analoge videotechniek waren metingen met blokgolven heel gewoon en aan de orde van iedere dag.
Line en field pulsen. Om 50 Hz en 15 kHz tilt te meten. Alles voorgeschreven naar Duits Pflichtenheft.

Ik heb mijn hele leven in de (video) meettechniek gewerkt en audio-wegen hebben we nooit met een blokgolf doorgemeten.

Stereo versterker, scope beelden

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 27.06.2019, 17:53 (1763 dagen geleden) @ humfred

Jammer dat je dat niet doet.
Je haalt eenvoudig vrij snel fouten er mee uit een versterker.

Is niet zaligmakend maar je ziet direct waar evt een fout zit.
Inderdaad een goede blok insturen audio is 1kHz de regel.

Uit een TTL generatortje is het al voldoende betreft rise tijden.

En als het muziek moet geven dan is het toch fijn te weten waar de afval punten zitten.
Evt zie je ook nog veel meer op zo'n blokje.

Probeer maar wat versterkers.

--
"I haven't even turned this on to see if it works because as long as I don't it might"

Stereo versterker, scope beelden

door Ron Kremer ⌂ @, Groningen, 27.06.2019, 20:12 (1763 dagen geleden) @ humfred

Tja...dat is ook weer zo iets.
De ene blokgolf is de andere niet.
Welke rise & fall time leg je er aan ten grondslag? Over hoeveel nanoseconden hebben we het? > Bij welke frequentie en welk level?

Hetgeen Maurice noemt, een TTL oscillatortje op 1 kHz, is een goed compromis in zowel- stijg en afvaltijd als frequentie.

Kijk even niet naar de eerder door mij weergegeven beelden op veel hogere frequenties, die zijn er enkel om een versterker met een abnormale bandbreedte te illusteren. Die blokken zijn overigens met een pulsgenerator gemaakt om voldoend snelle stijg- en afvaltijden te houden bij die hogere frequenties, met de blokfunctie van een doorsnee toongenerator gaat dat minder goed.

Over het nut van blokgolfmetingen is al het een en ander gezegd, je kunt vlot diverse zaken herleiden waar je anders wellicht niet eens achter komt.

Wat nog niet genoemd is is het volgende:
Een buizenversterker heeft praktisch altijd een uitgangstransformator. Dat bandbreedte beperkende onderdeel alleen al maakt dat de versterker niet fazelineair is. De looptijd door de versterker is frequentie afhankelijk, een verschijnsel dat fazevervorming wordt genoemd. Als die transformator in de tegenkoppelketen is opgenomen, hetgeen praktisch altijd het geval is, dan zal in het tegenkoppelcircuit de nodige compensatie voor dit gegeven moeten zijn aangebracht.
Anders werkt de tegenkoppeling niet goed op alle frequenties. Ook dit is met een blokgolf, met z'n transiënt overgangen, eenvoudig in beeld te brengen en met behulp daarvan te corrigeren.

Vr. gr., Ron

Stereo versterker, scope beelden

door Robert Gribnau, 27.06.2019, 18:00 (1763 dagen geleden) @ huub.jak

Dag Huub,

Ik wil niets afdoen aan het belang van meten maar realiseer je je dat als je stelt

"met zgz het oortje zegt helen maal niks vooral voor hifi doel"

je in feite ook stelt dat afwijkingen niet te horen zijn. Maar als dat zo zou zijn, dan maakt het niet uit of er afwijkingen in een versterker zitten en dan heeft meten geen zin.

Ik hou het er dus maar op dat meten en luisteren beiden belangrijk zijn. En het gaat uiteindelijk om hoe het klinkt.

Met vriendelijke groet,
Robert

Stereo versterker, scope beelden

door huub.jak @, 27.06.2019, 19:11 (1763 dagen geleden) @ Robert Gribnau
Bewerkt door huub.jak, 27.06.2019, 19:31

Maaar je kan niet zo maar horen
of een ballance versterker GOED ballanst
je kan het wel zijn met sinus
dus ja meet het oortje hoor je wel dat
er niet veel goede pouwer uit komt vervorming
gouwer aanwezig is Met de scoop kan je zien
warneer de vervorming komt bij de wattace
waar je wat aan heeft onvervormt bruik baar
ook het totalen beeld is zicht baar
en is er wat mis dan kan men het afzoeken
met de hsp meet kop . men kan ook zien of
de buizen gelijk zijn in ball.versterkers
de fasendraaier uitstuuring en van het begin uit
men kan zo veel zien wat mis is .
het oortje zegt ik hoor veel geluid maar goed of mooi.????
huub

Stereo versterker, scope beelden

door Robert Gribnau, 28.06.2019, 09:35 (1762 dagen geleden) @ huub.jak

Dag Huub,

Maar als je beweert dat

"het oortje zegt ik hoor veel geluid maar goed of mooi.????"

dan maakt het toch niet meer uit of een versterker goed/matig/slecht meet? Je hoort het verschil blijkbaar toch niet.

Met vriendelijke groet,
Robert

Stereo versterker, scope beelden

door huub.jak @, 28.06.2019, 09:51 (1762 dagen geleden) @ Robert Gribnau

Het is met alles zo op de wereld
er is redelijk en er is goed en heeel goed
het is maar net wat men het eerst geproeft heeft
zo is het met oudio ook men kan niet direkt alles opmerken
men kan dus een versterker opbouwen met simpel gebruiken onder delen
maar op eens koopt men een nieuwe bvb uitgangs trafo die goed past
met ook de stromen en alles ...men gaat de versterker opstarten zgz
en men draait een mooi plaatje zo als voorheen en luister er naar niet wetent MATIG
En men doet gelijk de bevindig .. Heee wat ik nu allen maal hoor
aan moois en correkt heit en zegt en denkt gelijk ..WAT EEN trafo zeg.:OK:
dat heb IK niet geweten en kijk dat mooie scoop beeld eens zeg .
Dus zo is het maar ook NET wat hoor en beleeft men EERST met de versterker
met ONcorrekte middelen en instellingen en meer van dat soortigen .:BAD:
huub

Stereo versterker, scope beelden

door HansKarel @, 28.06.2019, 12:44 (1762 dagen geleden) @ Ron Kremer

Bedankt Ron! Dat is een duidelijke uitleg waar ik wel wat mee kan.

Stereo versterker, scope beelden

door HansKarel @, 28.06.2019, 14:39 (1762 dagen geleden) @ Ron Kremer

[image]

Bovenstaand het beeld van mijn EL34 SE buizenversterker met 1 KHz blokgolf.

[image]

En hier hetzelfde beeld, dus zelfde meting maar nu bij mijn EL84 PP buizenversterker.

[image]

De El34 versterker weer maar nu met 10KHz blokgolf op de ingang.

[image]

En hier de el84 push pull met 10 KHz blokgolf.

Wat mij meteen opvalt is dat ringing verschijnsel, vooral goed te zien bij 1 KHz. Die uitstulping naar boven dus gelijk bij de linker flank, bij de el84 versterker en het ontbreken ervan bij de el34 versterker.
Zou dat dan komen door de kwaliteit van de uitgangstrafo's?

Sorry forumbeheer, misschien moet ik nieuw topic starten maar het gaat hier al een tijdje over de scoopbeelden en ik vind dat machtig interessant. (En wel meer forumleden denk ik).

Stereo versterker, scope beelden

door kris @, Gent België, 28.06.2019, 15:38 (1762 dagen geleden) @ HansKarel


Wat mij meteen opvalt is dat ringing verschijnsel, vooral goed te zien bij 1 KHz. Die uitstulping naar boven dus gelijk bij de linker flank, bij de el84 versterker en het ontbreken ervan bij de el34 versterker.
Zou dat dan komen door de kwaliteit van de uitgangstrafo's?


Is niet echt ringing, want dan zou er een gedempte herhaling inzitten. Het is meer een overshoot, en dat kan door vanalles komen, koppeling bij zeer hoge frequentie, feed-back lus bij hoge F, toonreling, bekabeling etc..

Maar erg is het niet.

Weet dat een blokgolf in principe samengesteld is uit sinussen, maar in de praktijk is dat niet zo . De flankstijlheid bij een blokgolfgenerator heeft geen relatie tot de ingestelde frequentie. In de praktijk wil dat zeggen dat de flanken héél stijl zijn en ver boven de frequenties die de versterker normaal verwerkt.

Je zou, als volgende stap, met een sinusgenerator eens de frequentie kunnen gaan zoeken waarbij die overshoot plaatsvind. (zal in de 50kHZ of meer zitten) kan ook zijn dat je niks vind met een continue signaal.

Stereo versterker, scope beelden

door huub.jak @, 28.06.2019, 16:20 (1762 dagen geleden) @ HansKarel

Buchrooit tegen koppeling toepassen
met de waardens dat het weg is over de uitgang prim
c-r . of anode .massa
toch wel een mooi blokje van de versterker
huub

Stereo versterker, scope beelden

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 28.06.2019, 18:33 (1762 dagen geleden) @ HansKarel

84SE verzwakt iets de hoge frequenties
84PP beter dat zie je aan de linker kant van de blok.

84PP overshoot, Hoog wordt te veel opgehaald.

Kijk of je dit regelt met je toon regelaars.

Uiteraard wordt dat beeld van afvallende flanken erger als je met 10kHz door fluit
maar voor audio is dat niet de bedoeling zo hoog.
Wel zie je ook hier weer met de 84PP dat hoog te veel versterkt wordt.


De frequentie kun je zien met toongenerator.
Je ziet dan bij welke frequentie de amplitude gaat toenemen of afnemen.

Zo kun je je laag en hoog punten ook bepalen en met -3dB
frequentie bereik bepalen.
En bij de 84PP weet je dan ook voor welke frequenties je een aanpassing evt moet uitvoeren.


Mooi he zo'n blokje inschieten.
Zie je direct de verschillen, afwijkingen etc.

Ga nu even lezen hoe dat werkt testen met blokgolf.
Dan weet je wat het precies inhoud al die afwijkingen.

--
"I haven't even turned this on to see if it works because as long as I don't it might"

Stereo versterker, scope beelden

door Ron Kremer ⌂ @, Groningen, 28.06.2019, 18:53 (1762 dagen geleden) @ Maurice

84PP overshoot, Hoog wordt te veel opgehaald.
Kijk of je dit regelt met je toon regelaars.

Er van uitgaand dat de toonregeling 'recht' staat (of er niet is) dan kan de overshoot ook veroorzaakt worden doordat een compensatie Ctje mist over de tegenkoppelings weerstand vanaf de secundaire van de uitgangstransformator terug naar een voorversterkertrap. De overshoot wordt dan veroorzaakt door het niet faze-lineair zijn van de versterker en m.n. de uitgangstrafo. Even experimenteren met kleine Ctes (doorgaans << 1 nF) over die weerstand en je ziet wel wat er gebeurt.

vr. gr., Ron

Stereo versterker, scope beelden

door Goldline @, Oranjedorp, 28.06.2019, 23:52 (1761 dagen geleden) @ Ron Kremer

Of een Zobel netwerkje over de anodeweerstand van de 1e buis.

--
Cees PA1DBA

Stereo versterker, scope beelden

door Ron Kremer ⌂ @, Groningen, 29.06.2019, 00:38 (1761 dagen geleden) @ Goldline

Of een Zobel netwerkje over de anodeweerstand van de 1e buis.

Dat is in beginsel niet juist, daarmee wordt in feite de versterking voor hogere frequenties afgezwakt. In de door mij genoemde oplossing wordt de tegenkoppeling op fasefouten in de versterker aangepast/corrigeerd met een 'phase lead' condensatortje.

Op de scope mag het een vergelijkbaar beeld opleveren maar een zobel netwerkje zorgt voor minder open lus versterking op de hogere frequenties en dus ook minder tegenkoppeling en daardoor meer vervorming op die frequenties. Of het verschil hoorbaar is laat ik even in het midden...

Bij zwaar tegengekoppelde versterkers, maar dat is een beetje uit de mode, zie je om stabiliteitsredenen wel vaak een combinatie van beide.

vr. gr., Ron

Stereo versterker, scope beelden

door HansKarel @, 29.06.2019, 09:50 (1761 dagen geleden) @ Ron Kremer

[image]

Allemaal bedankt voor de reacties. Ik ga t.z.t wel experimenteren met een kleine C over de terugkoppelweerstand. Ik heb hierbij nog even het schema van de bewuste el84 pp versterker weergegeven.
De meeste modificaties die met rood zijn aangegeven heb ik ook uitgevoerd.
Terugkoppelweerstand R6 is bij mij dus ook verlaagd van 100K naar 6K8 en een kleine c zie ik daar niet, dus daar ga ik mee bezig.

Topic kan dicht. Ik heb weer veel geleerd van jullie bijdragen en ga nog wat experimenteren om te kijken of ik die overshoot bij de el84 pp weg kan krijgen.
Horen zal ik het waarschijnlijk niet, maar erg leuk om e.e.a zo te testen.

Stereo versterker, scope beelden

door Ron Kremer ⌂ @, Groningen, 29.06.2019, 10:45 (1761 dagen geleden) @ HansKarel

Terugkoppelweerstand R6 is bij mij dus ook verlaagd van 100K naar 6K8 en een kleine c zie ik daar niet, dus daar ga ik mee bezig.

Daarmee heb je de tegenkoppeling (die was bijna niets) flink sterker gemaakt en het is dan te verwachten dat er een Ctje over de 6,8k weerstand moet.

Wat me ook opvalt is dat de kathode weerstanden van de EL84's met 470 Ohm erg hoog zijn.
Ze zijn apart en dat is goed maar ik zou er dan iets van 270 of 220 Ohm van maken. De versterker staat dan nog in AB en zal ook wat meer vermogen leveren. Wil je meer richting klasse A dan de weerstanden nog kleiner maken maar niet lager dan 150 Ohm gaan.

Vr. gr., Ron

Stereo versterker, scope beelden

door HansKarel @, 29.06.2019, 11:30 (1761 dagen geleden) @ Ron Kremer

Klop Ron, die weerstanden heb ik ook verlaagd naar 270 Ohm.
Die rode modificaties zijn overigens niet door mij bedacht, maar iemand heeft alle nuttige modificaties uit nieuwsgroepen samengevat.
Ik denk dat hij ook bedoelde dat iedere el84 een eigen 270 Ohm weerstand moest krijgen.
Staat nu 270u.

Stereo versterker, scope beelden

door huub.jak @, 29.06.2019, 11:37 (1761 dagen geleden) @ HansKarel

Het heeft ook wat te maken met de prim .k van de uitgang
en hoeveel of de voeding aan stromen is hij gaat ook meer trekken dan
Het moet allenmaal passen .. ?
en wat beterft de ferkw uitschieter dat zal men horen met de blok opmerking
als dat met de toonregeling recht uit is of zonder
beetje hoort men uit snerpen met zang en muziek het hoort er niet bij
of je gebruik dorre spiekers dan blijft ook veel weg
huub

Stereo versterker, scope beelden

door HansKarel @, 29.06.2019, 13:02 (1761 dagen geleden) @ huub.jak

Hallo Huub en Ron, wederom bedankt. Ik kon het niet laten om, ondanks het mooie weer, de el84 versterker weer op de proefbank te zetten. Ik meende dat ik die kathodeweerstanden van 470 Ohm had veranderd naar een lagere waarde maar dat bleek niet zo te zijn. (Gebouwd in 2012 en een mens vergeet wat...).

Ron, je had helemaal gelijk v.w.b. die kleine C over de terugkoppelweerstand.
Ik heb een 820 pF keramische C parallel over de 6K8 weerstanden gezet en de overshoot is compleet weg. Stuur ik een 10 KHz signaal dan lijkt het uitgangssignaal nu sterk op de el34 versterker.

Ik wil jullie de beelden niet onthouden. Misschien pas ik de 470 Ohm kathodeweerstanden nog aan maar dat vergt enig onderzoek want zoals Huub al schreef, de hogere continue rustroom moet wel geleverd worden door de chinese trafo.

Allen bedankt, topic mag dicht.

[image]
Hier zie je het resultaat bij 1 KHz blok op de ingang. Geen overshoot meer.

[image]
Hier met een 10 KHz signaal. De 820pF c veroorzaakt nu duidelijk wat demping op de allerhoogste frequenties.

Stereo versterker, scope beelden

door kris @, Gent België, 03.07.2019, 11:56 (1757 dagen geleden) @ HansKarel
Bewerkt door kris, 03.07.2019, 12:19


Ron, je had helemaal gelijk v.w.b. die kleine C over de terugkoppelweerstand.
Ik heb een 820 pF keramische C parallel over de 6K8 weerstanden gezet en de overshoot is compleet weg. Stuur ik een 10 KHz signaal dan lijkt het uitgangssignaal nu sterk op de el34 versterker.

Ik wil jullie de beelden niet onthouden. Misschien pas ik de 470 Ohm kathodeweerstanden nog aan maar dat vergt enig onderzoek want zoals Huub al schreef, de hogere continue rustroom moet wel geleverd worden door de chinese trafo.


Ondanks dat de blokgolf nu vlak is heb je -bij wijze van spreken- een grote "zonde" begaan. Het is met name niet te best ceramische condensatoren in het audiopad of de feedback te gebruiken. Hun capaciteit is spannings-afhankelijk en als de het 2pifRC kantelpunt binnen het audiogebied valt, (wat hier hoogst waarschijnlijk het geval is) dan ontstaat er extra vervorming. (die je niet kan zien op de blokgolf). Het is beter een foliecondensator gebruiken in een opzet als deze.

groeten

Kris

Stereo versterker, scope beelden

door Piet van der Pol @, Alblasserdam, 29.06.2019, 20:43 (1761 dagen geleden) @ Ron Kremer

Wat me ook opvalt is dat de kathode weerstanden van de EL84's met 470 Ohm erg hoog zijn.

In het oude Philips boekje "Hi-Fi versterker schakelingen" van Rodenhuis wordt een instelling voor de EL84 beschreven met kathodeweerstanden van (ongeveer) 470 Ohm. De primaire impedantie van de trafo is hierbij verlaagd van 8 kOhm (wat normaal is) naar 6 kOhm. Dit wordt een instelling met "Lage belasting" genoemd. Het voordeel zou zijn, dat de vervorming voor muzieksignalen lager zou zijn. Er wordt verder nadrukkelijk vermeld, dat de versterker niet met een sinus (of blok) op vol vermogen getest kan worden, omdat dan de vervorming juist erg hoog wordt. Dus alleen met muzieksignalen.

Ik vraag me nu af, of deze schakeling hier toegepast is. Is de primaire impedantie van de trafo bekend?

Piet

Stereo versterker, scope beelden

door huub.jak @, 29.06.2019, 20:48 (1761 dagen geleden) @ Piet van der Pol
Bewerkt door huub.jak, 29.06.2019, 20:55

Ik heb dat ook gelezen in dat boek
ook word vermeld dat men met een
lageren stroom voeding kan .met de uitgang 8.k prim
ook de versterker wattace is minder maar
ik denk ook dat de EL 84 oud kunnen worden
ze staan op een laag pitje dan er staat ook in dat boek
dat op het lab ook een UNITRAN uitgang wel is gebruikt als proef .
vandaar dat men bij philips extra goede uitgangs trafo,s heeft gemaakt .HF 10
vandaar ik dat ook vermeld uit dat boek
huub

Stereo versterker, scope beelden

door Ben Koehorst @, Maartensdijk, 29.06.2019, 21:09 (1761 dagen geleden) @ Piet van der Pol

Ik vermoed dat het hier gaat om een Mable VT86PP bouwkit. Menno vd Veen heeft in 2012 een competitie uitgeschreven waarbij van de deelnemers werd verwacht dat men de zeer matige prestaties van de kit mbv eigen modificaties zou opwaarderen.

Zie https://www.mennovanderveen.nl/cms/index.php/nl/tubesociety/projecten-tubesociety

En dan Project 2012
De gegevens van de ongewijzigde kit vind je onder Mable-MOD-0

--
M.v.g.
Ben

Stereo versterker, scope beelden

door HansKarel @, 30.06.2019, 00:16 (1760 dagen geleden) @ Ben Koehorst

Je slaat de spijker op zn kop. Dat is inderdaad de VT86PP en ik heb diverse modificaties overgenomen van kenners zoals Menno van der Veen.
Hoe dan ook, de versterker klinkt prima, overshoot is nu weg en ik laat het maar zo.
Ingangsimpedantie van de ugt is mij niet bekend.
Ik concentreer me nu weer op de EL34 SE versterker want die staat inmiddels een maand in de huiskamer en de el84 is tijdelijk naar zolder verhuisd.
Dank allemaal voor de suggesties en tips. Ik vond het buitengewoon interessant om er eens een blokgolf op los te laten en dat is hier dan ook gebeurd.

Stereo versterker, scope beelden

door huub.jak @, 30.06.2019, 10:11 (1760 dagen geleden) @ HansKarel

Goed werk hans mooi resultaat
zo ziet men maar dat het beter IS
als alles goed bij elkander past
en goed werk met de scoop en toongenerator
hopelijk bezit de SE versterkers ook een goeden
trafo,s vooral met de prim K. verhouding. en passenden voeding
dan krijgt je een mooie stereo versterker
ik bezit ook zo een stereo zelf gemaakten trapje
alles passent . en heb er ook veeel plezier mee mooi en goed geluid
met twee PH tweeweg boxen ouden typens . 20 watt .4 ohm
succes verders
huub

Stereo versterker met 300B eindbuizen

door peetey @, Lanaken, Belgie, 29.06.2019, 09:24 (1761 dagen geleden) @ Roger

Beste Roger, als je fijne speakers zoekt raad ik je aan eens een setje Klipsch luidsprekers te gaan beluisteren...heel erg geschikt voor juist buizenamps!

grtz,
Peter

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum