Oververhitte voedingstransformator (Techniek Overig)

door Leo Bolier ⌂ @, Goor, 11.05.2020, 21:59 (1445 dagen geleden)

Een aantal jaren geleden heb ik een BX580A gerestaureerd. Met onregelmatige tussenpozen laat ik hem een uurtje spelen. Dit is tot nu toe probleemloos gegaan. De spanningscaroussel staat op 220 V. Normaliter heb ik hier 230..235V netspanning.

Vorige week stopte het toestel na circa een uurtje met spelen;kwam er rook uit het toestel en begon het erg te stinken. Uit principe speelt het toestel nooit onbeheerd dus kon ik op tijd uitschakelen.
Bij inspectie bleek dat het teer/pek van de voedingstrafo was gaan smelten.
Het lijkt dat er ergens in de primaire wikkelingen een onderbreking is ontstaan.

Ik heb de trafo en de AZ1 er toen uitgehaald en een externe voeding aangesloten (trafo, EZ81, afvlakfilter).
Het toestel bleek daarop nog goed te spelen. De totale stroom uit de hoogspanning was circa 52mA. Wat aan de lage kant misschien maar niet verontrustend. De NRS van de EBL21 was circa 6 volt; leek me ook in orde.

Maar toen: na enkele minuten spelen kwam er lichte rook uit de externe voedingstrafo en bleek hij al loeiend heet te zijn (trafo is qua vermogen gelijkwaardig aan die van de BX580). Vervolgens de externe voeding zonder aangesloten BX580 laten draaien; ook nu werd de trafo heet en kwam er rook uit.
Tot slot de externe trafo onbelast aan gezet (zonder gelijkrichtbuis er in); in eerste instantie op de 220 volt wikkeling en later nog eens op de 245 volt aansluitingen. In beide gevallen weer hitte en rook.

De secundaire spanningen zijn in orde: 4V, 6.3V en 2x275 volt bij belasting met de BX580. Op de scoop redelijk sinusvormig maar wel met afgeplatte toppen.

Heeft iemand een idee wat er aan de hand zou kunnen zijn. Zie ik iets heel basaals over het hoofd?

Oververhitte voedingstransformator

door gert.van.wee @, Achterveld, 11.05.2020, 22:47 (1445 dagen geleden) @ Leo Bolier

Hallo Leo,

Ratelcondensator?

groet,
Gert

Oververhitte voedingstransformator

door Leo Bolier ⌂ @, Goor, 12.05.2020, 12:09 (1445 dagen geleden) @ gert.van.wee

Inderdaad, zie mijn recente antwoord aan Gerard.

Oververhitte voedingstransformator

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 11.05.2020, 22:50 (1445 dagen geleden) @ Leo Bolier

Je zou denken dat de EBL21 roosterstroom trekt ofzo. Welke voedingsonderdelen (zoals de elco) van het toestel zelf in circuit gelaten tijdens de test met de externe voeding? Heb je tijdens de restauratie geschikte onderdelen gebruikt op de kritische plaatsen? Ook als dat wel het geval was, kan er alsnog een nieuw onderdeel defect zijn geraakt.

Tip voor volgende tests, altijd een serielamp in de testvoeding of een echte labvoeding gebruiken.

Oververhitte voedingstransformator

door soundman2 @, Wouw, 11.05.2020, 23:47 (1445 dagen geleden) @ Maarten Bakker

En dan te bedenken dat zo'n digitaal universeel metertje nauwelijks twee tientjes kost.
prima om de stroom te meten.

Oververhitte voedingstransformator

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 12.05.2020, 01:36 (1445 dagen geleden) @ soundman2

Hij mat 52mA dus dat leek in orde. Als een toestel dan later opeens meer stroom trekt, zie je dat misschien even snel aan de rook als aan de meter dus die helpt dan niet. Je zult moeten begrenzen om bij zo'n test de boel heel te houden. Vandaar dat ik een lamp of labvoeding noem.

Oververhitte voedingstransformator

door humfred ⌂ @, Dubai, 12.05.2020, 09:45 (1445 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Bewerkt door humfred, 12.05.2020, 10:01

Ik heb hier lang over nagedacht.
Als een voedingstrafo overbelast is wordt ie (te) heet. Gaat ie roken dan is het echt helemaal mis.
Zou het toestel te veel stroom uit de voeding trekken dan merk je dat aan de AZ1 of EZ81.
Die gaan rood staan. Dus dat zou je moeten zien.
Ook de voedingselco(s) worden heet als ze intern lekken. En je zou het aan een duidelijke brom moeten horen.

Omdat ik er echt geen andere oorzaak voor kan verzinnen, denk ik dat je 2 trafo´s hebt die naar de eeuwige jachtvelden zijn. Sluiting aan de primaire kant. Tussen de wikkelingen of tussen de wikkelingen en de kern/gloeidraadwikkelingen.
Heb je de totale gloeistroom gemeten?

Zitten of zaten er nog condensatoren van de secondaire hoogspanning van de AZ/EZ anoden naar massa? Heb je die ge-checked?

Oververhitte voedingstransformator

door castafiore2010 @, Winsum (Gn.), 12.05.2020, 10:05 (1445 dagen geleden) @ humfred

Dit soort sluitingen is toch zo vast te stellen met een MOhm-meter met voorspanning? Oude voedingselco's willen zich in 'koude' toestand nog wel eens normaal gedragen op het eerste gezicht, maar na enige tijd toch een veel te lage inwendige weerstand krijgen heb ik zelf een enkele keer gemerkt. Bij het genoemde Philips toestel heeft de 'rosemetal' smeltveiligheid op de voedingstrafo het blijkbaar niet begeven (of toch wel?). De laatste conclusie van Humfred zou dan wel eens de juiste kunnen zijn.

Oververhitte voedingstransformator

door Leo Bolier ⌂ @, Goor, 12.05.2020, 10:09 (1445 dagen geleden) @ castafiore2010

Fred, Castiafore,

Als jullie mijn recente reactie op het bericht van Maarten lezen zul je zien dat ik nu ook die richting uit ga denken. Een kwestie van dubbele pech.
Ook de elco's in de externe voeding waren trouwens van nieuwe inhoud voorzien.
Blijft de vraag waardoor een dikke voedingstrafo kapot gaat.

Oververhitte voedingstransformator

door Leo Bolier ⌂ @, Goor, 12.05.2020, 10:05 (1445 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Ja, dat leek me ook in orde. Evenals trouwens de DC spanning die extern geleverd werd.
Bij het aanzetten van de externe voeding heb ik zowel de geleverde spanning als stroom continue in de gaten gehouden. Daar ging niets mis mee. Spanning loopt als eerste hoog op omdat de BX580 blijkbaar wat meer tijd nodig heeft om op te warmen. Logisch, die buizen zijn een stuk ouder dan de relatief nieuwe EZ81.
Vervolgens begint de stroom op te lopen en tegelijk zakt de DC spanning in. Na een minuutje ofzo stabiliseerden spanning en stroom zich op die 52 mA en iets van 260..270 volt.
Dat is een minuut ofzo voordat de externe trafo begint te roken.
Het toestel speelt op dat moment ook prima maar heb ik toen direct uitgezet.

Drie missertjes van mijn kant in die fase:
1- ik heb het afvlakfilter in de BX meegenomen waardoor trafo en EZ81 een grotere aanloopstroom te verwerken kregen maar een EZ81 is best wel robuust en zal dat wel kunnen hebben.

2- De 0 van de ext. voeding in eerste instantie aan het chassis gelegd. Dat was fout omdat de katode van de EBL21 ook direct aan massa ligt. De NRS is daardoor 0 volt, Dit was direct te zien aan de opgenomen stroom. Die werd 70 mA. Die situatie heeft maar enkele 10-tallen seconden geduurd tot ik mijn fout realiseerde en corrigeerde. Het toestel trouwens speelde op dat moment verwonderlijk wel goed.
De BX heeft daar blijkbaar geen (verdere) schade door opgelopen en speelde daarna nog steeds goed.

3 - verzuimd om de gloeistroom te meten. De buizen en schaalverlichtingslampjes leken netjes te branden en de gloeispanning lag eveneens dicht bij de 6,3 volt. Leek dat daar geen zware overbelasting plaats vond maar ga ik later vandaag toch even meten.

Al met al (onder voorbehoud van de gloeistroommeting) lijkt het er dan op dat de BX verder nog goed is en dat de oorzaak toch in de voedingstrafo heeft gelegen.
Nu zou het natuurlijk nog kunnen dat die externe voeding op voorhand al niet deugde. Ooit gebouwd met een onbekende trafo en bekende elco's en EZ81 specifiek voor dit soort doeleinden. Toen ook (kortstondig) getest. Nu voor het eerst echt gebruikt.
Als dat het geval is blijft alleen de vraag over waardoor de originele trafo defect is geraakt.
Kunnen ze (bijv. door ouderdom) ineens interne sluiting gaan vertonen ?

De restauratie is indertijd volgens de regelen der kunst uitgevoerd.
Ratelcondensator, elco's, koppelcondensator vervangen door deugdelijke vervangers.
Toestel heeft ook jaren zo nu en dan een uurtje probleemloos gespeeld tot vorige week.

Oververhitte voedingstransformator

door gerard ⌂ @, Zeist, 12.05.2020, 11:44 (1445 dagen geleden) @ Leo Bolier

Het lijkt dat er ergens in de primaire wikkelingen een onderbreking is ontstaan.

Onderbreking, ik denk eerder aan een sluiting.


De rest van je verhaal wijst op twee trafo’s met sluiting.
Twee jaar terug had ik een BX480A staat met defecte trafo. Zelfde probleem, heet lopende trafo.
De 480 is bijna hetzelfde als de 580, heeft alleen een bakelieten kast ipv hout. Leuke toestellen!

Indertijd kwam er een reactie van gebruiker henkk, die schreef dat de voedingstrafo’s van deze toestellen te licht uitgevoerd waren en daarom vaak kapot gingen.
Daar werd toen verder niet zo op gereageerd, ook op het RadioCafé kon niemand dat bevestigen.
Maar in ieder geval, je bent dus niet de eerste met een trafo waar sluiting in zit.

Bij mij zat het in de secundaire wikkeling 275+275 volt. Je kunt de gelijkstroomweerstand opmeten, die moet ongeveer hetzelfde zijn van de twee helften, maar niet precies.

Oververhitte voedingstransformator

door Leo Bolier ⌂ @, Goor, 12.05.2020, 12:08 (1445 dagen geleden) @ gerard

De ratelcondensator blijkt defect !!!
Bij de restauratie op voorhand vervangen maar de nieuwe vertoont nu toch kortsluiting.
Ik had hem eerder uitgesloten omdat de externe voeding ook heet werd en in die configuratie de ratel C buiten spel staat.
De pech dus dat de externe voedingstrafo blijkbaar ook al een defect had.

Oververhitte voedingstransformator

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 12.05.2020, 14:08 (1444 dagen geleden) @ Leo Bolier

Wat voor condensator had je hiervoor gebruikt?

Het is een vrij kritische toepassing.

Oververhitte voedingstransformator

door René1968 @, Zaanstreek, 12.05.2020, 14:23 (1444 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Misschien eens testen zonder.
Ik knip ze vaak weg middengolf is niet geheel vrij van storingen
De kodems van buren je tv alle schakelende voedingen maken storing
Op de radio middengolf.

Oververhitte voedingstransformator

door Leo Bolier ⌂ @, Goor, 12.05.2020, 17:44 (1444 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Een mosterd van 400V....tja, het was mijn eerste restauratie....
275 x 1.4 = 385. Is toch voldoende ? :-)
Later wel bijgeleerd maar dit was natuurlijk gewoon vergeten.
Ik heb nog wel een 1500 volt type liggen dus vervangen gaat wel lukken.
Maar eerst maar eens achter een nieuwe voedingstrafo aan.
Kon nog wel eens lastig worden. Het montageoppervlak is heel krap.
Moet bijna wel zeker een originele worden.

Oververhitte voedingstransformator

door kris @, Gent België, 12.05.2020, 17:51 (1444 dagen geleden) @ Leo Bolier

Een mosterd van 400V....tja, het was mijn eerste restauratie....
275 x 1.4 = 385. Is toch voldoende ? :-)


Je hebt bewezen dat het niet voldoende was :-) die 400V is DC. voor AC gelden totaal andere regels.

En al doende leert men. secundair de stromen meten is aardig, maar doe het in het vervolg eerst en vooral primair. In mijn opstelling zit steeds een A-meter en een aangepaste serielamp. Als het dut dan onverwacht veel stroom gaat trekken, dan wordt je gealarmeerd, lang voor de indianen met hun rooksignalen er zijn.

Oververhitte voedingstransformator

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 12.05.2020, 19:30 (1444 dagen geleden) @ Leo Bolier

Achja, zo zie je maar dat zelfs een mosterd niet onbeperkt tegen mishandeling kan :-D

Was er aan de buitenkant nog wat te zien?

Als die 1500V een polypropyleencondensator is en niet per ongeluk nog een papiertype dan gaat die het eeuwige leven hebben :OK:

Oververhitte voedingstransformator

door Leo Bolier ⌂ @, Goor, 13.05.2020, 09:08 (1444 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Aan de buitenkant was er niets te zien.
De nieuwe komt mening bij AST vandaan. Zo'n gele. Er staat RS op als merkteken.
Zal moeten kijken op hun site wat het precies voor type is (als het er al staat natuurlijk).

Oververhitte voedingstransformator

door humfred ⌂ @, Dubai, 23.05.2020, 09:45 (1434 dagen geleden) @ Leo Bolier
Bewerkt door humfred, 23.05.2020, 09:51

Hi Leo,

ik heb toch noch even over je probleem met die voedingstrafo zitten te mijmeren en me af zitten vragen hoe je kunt voorkomen dat zo´n trafo weer kapot gaat.
Je zei dat de oude trafo(s) heet werden en zelfs gingen roken.
Dan moet er primair toch ook een hoge stroom gelopen hebben. Dan mijn vraag, waarom is de zekering je niet om de oren gevlogen? Juist voor zulke situaties zitten die erin.
Dus mijn tip..check of de goede zekering erin zit en indien helemaal geen zekering dan zou ik er achteraf nog een glaszekering in bouwen. Voorkomt narigheid en kosten.
Als het oestel weer werkt zou ik de stroom meten die die opneemt bijvoorbeeld 800 mA en dan een 1 Amp trage zekering erin. (als voorbeeld)
Het geeft altijd een beter gevoel dat je ook bij de radio weg kan lopen terwijl die speelt en dan niet in de hens vliegt. :-D :-D

Oververhitte voedingstransformator

door Leo Bolier ⌂ @, Goor, 23.05.2020, 10:19 (1434 dagen geleden) @ humfred

Hoi Fred,

Ja, je hebt helemaal gelijk. Gezien de warmteontwikkeling (loeiheet en zo'n beetje alle pek, teer ? is er uitgesmolten) moet er een beste stroom hebben gelopen. De interne thermische trafozekering had er uit moeten gaan. Ik heb geen idee hoe ik kan controleren of het nog de originele was. Ik vermoed van wel maar dat zegt niet zoveel.
Nu de stroom meten (zou iets van 200..250mA moeten zijn) en er dan een trage 1 Amp of 500mA in zetten is een goed plan.

Oververhitte voedingstransformator

door humfred ⌂ @, Dubai, 23.05.2020, 12:35 (1434 dagen geleden) @ Leo Bolier

Als je helemaal zuinig op het toestel wilt zijn dan zou ik het zelfs 2 x af-zekeren.
in de primaire en secondaire hsp wikkeling (0 volt middenaftakking)

Oververhitte voedingstransformator

door Leo Snoeren ⌂ @, Dongen, 23.05.2020, 10:33 (1434 dagen geleden) @ Leo Bolier

Maar eerst maar eens achter een nieuwe voedingstrafo aan.
Kon nog wel eens lastig worden. Het montageoppervlak is heel krap.
Moet bijna wel zeker een originele worden.

Hoi Leo,

Ik heb best wat trafo's staan uit slooptoestellen. Als je me de precieze maten laat weten kan ik kijken wat ik voor je heb. Indien je ook wat foto's van de betreffende trafo kan maken, kan ik kijken of ik exact dezelfde heb (die kans is wel aanwezig, maar dan heb ik meer informatie nodig) Elektrisch gezien zoek je dus secundair 4V bij 1A, 6,3V bij 3A en 2 maal 280V bij 80mA (ongeveer).

Laat me maar weten of ik voor je moet zoeken....

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

Oververhitte voedingstransformator

door Leo Bolier ⌂ @, Goor, 23.05.2020, 10:41 (1434 dagen geleden) @ Leo Snoeren

Leo, en eventuele anderen:

Ik ben al voorzien maar omdat dat via het envelopje is gelopen is dat niet zichtbaar geworden op het forum.
Ik heb een originele verkregen en inmiddels ook al omgewisseld. Het toestel speelt weer als vanouds.

Oververhitte voedingstransformator

door Leo Snoeren ⌂ @, Dongen, 23.05.2020, 11:54 (1434 dagen geleden) @ Leo Bolier

Super!

Het is een erg leuk toestel, mooi dat het weer werkt!

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum