Hallo Hans,

Toegevoegd is een weerstand van 470K en een condensator van 10 nF. De weerstand zit bij een AM radio in de plaats van de potmeter en wordt dan als detector weerstand gebruikt. Eventueel kan je over de 470K weerstand een kleine condensator van 100 pF opnemen.

groetjes,
-=Kees=-

Het probleem van krakende potmeters bij dit soort radio’s is dat de potmeter als detectieweerstand fungeert. Daardoor staat er ook gelijkspanning op de potmeter en dat geeft op den duur gekraak. Dit is zo gedaan omdat als je de volumeregelaar via een koppel-C achter de detectieweerstand schakelt je meer RW/RG vervorming krijgt. RW/RW vervorming is de vervoroming die ontstaat als de detector voor gelijkspanning anders wordt belast dan bij wisselspanning. Voor gelijkspanning is de detector alleen belast met de detectieweerstand (RG), voor wisselspanning is de detector belast met de detectieweerstand en de potmeter parallel (RW). Om de detectievervorming laag te houden moet RW in dezelfde orde grootte zijn als RG. Dat bereik je o.a. door de volumeregelaar als detectieweerstand te gebruiken en de roosterlekweerstand hoog in waarde te maken. Als de potmeter laag staat, is de RW hoger als dat de potmeter hoog staat. Dat wil dus zeggen dat bij sterke zenders en daardoor laag opgedraaide volumeregelaar de RW/RG vervorming laag is.

Bij de latere toestellen heeft men de volumeregelaar wel achter de detectieweerstand geschakeld en de detectieweerstand gesplist. De volumeregelaar heeft om de RW/RG vervorming laag te houden een hoge waarde tot 2 MΩ aan toe.
Soms wordt een kathodevolger gebruikt om de RW/RG vervorming laag te houden.

Wil je die gelijkspanning weg hebben dan zou je dus de potmeter achter de detectieweerstand moeten schakelen, met het nadeel van een hogere RW/RG vervorming. Je moet dan de detectieweerstand laag houden t.o.v. de potmeterwaarde, Meestal zo rond de 220 kΩ.

Bijna alle toestellen zonder FM hebben er last van, al in een heel vroeg stadium. Vervangen van de potmeter helpt meestal maar kort.

Groeten,
Peter

Het klopt dat er geen gelijkspanning op de potmeter staat, maar het probleem blijft dat de potmeter wel als roosterweerstand voor de ECC83 fungeert, er loopt dus wel degelijk de roosterstroom via het lopercontact. Dus ook met een andere potmeter houd je het probleem dat een niet perfect lopercontact voor kraken blijft zorgen door het af en toe onderbreken van de roosterstroom.

Ik meen dat de R .waarden gebruikt kan worden
Zo als de potmeter waarden voor negentief
huub

Ik meen ooit eens gezien te hebben dat de loudnessfunctie ook kan worden verkregen met een potmeter zonder aftakking maar ik kan die schakeling zo snel niet terug vinden (en ik kan hem zeker niet zelf ontwerpen). Als dat inderdaad kan, dan zou een normale stereo potmeter van 1M log voldoen en die zijn natuurlijk veel makkelijker te vinden.

Die loudness functie zie je bij radio's met uitgangstrafo. Er wordt een extra condensator in het tegenkoppel circuit opgenomen zodat alles behalve de lage tonen worden tegengekoppeld. Op de potmeter zit aan de koude kant vaak een weerstand van 100 tot 330 Ohm. Wanneer je de potmter verder opendraait, neemt de tegenkoppeling af en dus ook het ophalven van de lagen tonen neemt dan af.

Bij 800 Ohm versterkers in TV's zat op de potmeter een extra 1K potmeter. Hiermee werd ook de frequentieafhankelijke tegenkoppeling mee geregeld.

In feite hebben vele buizenradio's en Philips TV's al een dubbele loudness regeling, ook al is er maar een enkele tap op de potmeter.

groetjes,
-=Kees=-