Storing in lage tonen op Grundig 5195 (Techniek Radio/TV)

door kristof.vdm @, Leuven, 13.04.2021, 16:55 (1080 dagen geleden)

Hallo iedereen,

Ik ben momenteel bezig met het restaureren van een Grundig 5195. Het is nog maar de tweede lampenradio die ik restaureer, dus ik kan wel wat hulp gebruiken. :-)

Momenteel ondervind ik problemen met storing in de lage (bas)tonen. Als ik de potmeter voor de lage tonen volledig dicht zet, is de storing volledig weg. Ik heb er een kort filmpje van gemaakt:

https://www.youtube.com/watch?v=Hei4_WsC81Q

Alle papier condensatoren & elco's zijn reeds vervangen. Ik heb al geprobeerd met verschillende speakers, maar de storing blijft. Ook heb ik de gelijkrichter al eens vervangen, maar ook dat hielp niet (ik heb dan maar de originele teruggeplaatst).

Op de volgende plaatsen in het audiocircuit (voornamelijk aan de roosters) heb ik al gemeten met mijn scope, en het signaal ziet er op het eerste zicht telkens OK uit:

[image]

Ik vrees een beetje voor de uitgangstransformator(en)... :-(
Kan er iemand me wat hints geven in de juiste richting?

Dankjewel!

Kristof

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door thijs bouma ⌂ @, Haarlem, 13.04.2021, 17:08 (1080 dagen geleden) @ kristof.vdm

Hoi Kristof,

Als ik het zo beluister loopt de spreekspoel van da basluidspreker aan. Probeer eens een andere luidspreker op de plaats van deze luidspreker.

Thijs

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 13.04.2021, 17:13 (1080 dagen geleden) @ thijs bouma

Hoi Thijs,

Bedankt voor je antwoord!

Ik heb echter al geprobeerd met allerlei soorten configuraties van luidsprekers. Maakt weinig verschil.
In het filmpje zit er een vermogensweerstand van 8 ohm op de plaats van de basluidspreker.

Groeten,

Kristof

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Franc @, 13.04.2021, 17:27 (1080 dagen geleden) @ kristof.vdm

Even de Ohm meter loslaten op de uitgangstrafo’s.
Uiteraard met uitgeschakeld toestel.
Je moet op de primaire wikkelingen ong 200-500 Ohm meten.
Verder mag het verschil in weerstand van de primaire delen van de balans trafo niet groter zijn dan hooguit 20%.
Tevens zou ik ook de basspeaker aansluiten, je gaat nu automatisch laag uit de hoog speakers verwachten.

Verder zou ik de spanningen rond de EL84 even nameten of die vrijwel overeenkomen met het schema.

Mvg Frank

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 17.04.2021, 16:47 (1076 dagen geleden) @ Franc

Even de Ohm meter loslaten op de uitgangstrafo’s.
Uiteraard met uitgeschakeld toestel.
Je moet op de primaire wikkelingen ong 200-500 Ohm meten.
Verder mag het verschil in weerstand van de primaire delen van de balans trafo niet groter zijn dan hooguit 20%.
Tevens zou ik ook de basspeaker aansluiten, je gaat nu automatisch laag uit de hoog speakers verwachten.

Verder zou ik de spanningen rond de EL84 even nameten of die vrijwel overeenkomen met het schema.

Mvg Frank

Bedankt voor de suggesties. Ik heb de primaire wikkelingen van de uitgangstrafo's doorgemeten:
trafo linkerkanaal: 99.6 ohm
balanstrafo: 289 ohm & 289 ohm (totaal 578 ohm)
trafo rechterkanaal: 94.7 ohm

De metingen op de EL84's met 220V ingangsspanning:

pin 3: 5.99V (ipv 6.8V op schema)
pin 7: 247V (ipv 251V op schema)
pin 9: 221V (ipv 225V op schema)

de gelijkrichter geeft 262V (ipv 272V)

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Leo Snoeren ⌂ @, Dongen, 17.04.2021, 16:50 (1076 dagen geleden) @ kristof.vdm

De metingen op de EL84's met 220V ingangsspanning:

pin 3: 5.99V (ipv 6.8V op schema)
pin 7: 247V (ipv 251V op schema)
pin 9: 221V (ipv 225V op schema)

de gelijkrichter geeft 262V (ipv 272V)

En de spanning op pin 2 van de EL84's? Die moet 0 volt zijn (of bijna 0)

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 17.04.2021, 17:05 (1076 dagen geleden) @ Leo Snoeren

Die is 2mV op de ene EL84 en 4mV op de andere.

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Leo Snoeren ⌂ @, Dongen, 17.04.2021, 17:06 (1076 dagen geleden) @ kristof.vdm

Die is 2mV op de ene EL84 en 4mV op de andere.

Dan lijkt de hele eindtrap in orde: fout zit vermoedelijk in de voorversterker.....

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 19.04.2021, 14:33 (1074 dagen geleden) @ Leo Snoeren

Toch iets van vooruitgang geboekt:

Ik heb alle weerstanden in het feedback-circuit nagemeten (één voor één losgesoldeerd). Toen ik R51 lossoldeerde, viel die meteen helemaal uit mekaar. Deze weerstand vervangen en de vervormde sinusgolven in de lage tonen (zie foto van mijn oscilloscoop hier beneden) zijn alvast verdwenen!

De storing in de muziek van de radio is er echt wel nog steeds. Maar ik heb dan een bluetooth module aangesloten op de pickup ingang, en die speelt wel goed!

Dus ik vermoed dat mijn versterker nu wel in orde is en dat de storing ergens in het radiogedeelte moet zitten...

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Franc @, 19.04.2021, 16:39 (1074 dagen geleden) @ kristof.vdm

Da’s alvast een mooie vooruitgang en een gammele weerstand valt ook niet direct op!:OK:

Dus het radiodeel is nu aan de beurt.
Succes!

Mvg Frank

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kris @, Gent België, 19.04.2021, 16:43 (1074 dagen geleden) @ kristof.vdm

wat voor soort storing schiet er nu nog over? dat valt uit de rest vh verhaal geloof ik niet op te maken.

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 19.04.2021, 17:05 (1074 dagen geleden) @ kris

Lage tonen in de radio ontvangst zijn overstuurd.(zie filmpje in mijn eerste bericht)
Nu, ik moet nog beginnen met het afstellen dus misschien dat dat het verhelpt...

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 30.05.2021, 21:47 (1033 dagen geleden) @ kristof.vdm

Ondertussen heb ik nog wat verder gewerkt aan de radio, maar ik heb amper vooruitgang geboekt.
Ik heb mijn werk nagekeken en op het eerste zicht lijkt alles in orde. Ik heb ook ondertussen de AM en de FM afgesteld. De overstuurde bastonen in de FM-ontvangst zijn er echter nog steeds.

Wat ik gedaan heb om te proberen het probleem (tevergeefs) te isoleren:

* Ik heb een aparte tuner (en ook eens een bluetooth speler) aangesloten op de pickup ingang -> klinkt OK
* Ik heb de radio via de bandopnemer-uitgang eens aangesloten op een aparte versterker -> klinkt OK
* De AM ontvangst klinkt ook OK

In alle 3 de bovenstaande gevallen was het volume wel beduidend lager dan wanneer ik gewoon FM ontvangst beluister via de radio zelf.

Ik heb nog eens een filmpje gemaakt: https://www.youtube.com/watch?v=lYjLyLfGBMs

Dusja, ik ben een beetje vastgelopen en weet niet meer waar nog beginnen zoeken.
Iemand een suggestie?

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Leo Snoeren ⌂ @, Dongen, 28.06.2021, 09:31 (1004 dagen geleden) @ kristof.vdm

Dusja, ik ben een beetje vastgelopen en weet niet meer waar nog beginnen zoeken.
Iemand een suggestie?

Misschien heb je het al gedaan, maar is de elco van de ratiodetector ook vervangen, of is dat nog de originele? Een slechte elco zorgt ervoor dat je detectie niet goed werkt. De detector bestaat uit twee diodes en die bevinden zich in de EABC80. Mogelijk gaat daar iets mis. En voor de duidelijkheid: deze elco zit met de + aan massa, werkspanning moet minimaal 60 volt zijn. De waarde weet ik zo niet, iets tussen 2 en 10u; dat vind je in het schema.

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 28.06.2021, 09:34 (1004 dagen geleden) @ Leo Snoeren

Ja die is vervangen.

Zoals je lager in de thread kan lezen, is het probleem ondertussen opgelost. Kring (b) stond compleet verkeerd afgesteld. Als gevolg kwam het signaal overstuurd uit de detector.

Toch bedankt om mee te helpen denken. :-)

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door René1968 @, Zaanstreek, 13.04.2021, 18:30 (1080 dagen geleden) @ kristof.vdm

Kristof,
De FM zenders klinken overgemoduleerd de 1 nog erger dan de ander
Dat schijnt tegenwoorsig normaal te zijn de orban optimod staat vreselijk verkeerd in gesteld de meters moeten in het rood. Zo zijn zw bezig om iedereen naar Dab+ te krijgen maak fm ongenietbaar dan kopen ze Dab+
Het enige wat je kan doen is signaal via de pickup ingang doen
Dan zul je zien dat het al veel beter gaat
Even een muziek bron op de pu zetten
Cd speler platenspeler telefoon enz
Probeer maar
Als het ook op boxen slecht klinkt
Kans is dat klassiek op fm nog normaal gaat maar de commercielen kunnen er wat van
Grt René

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Erwin goossens @, Lier(antwerpen), 14.04.2021, 12:29 (1079 dagen geleden) @ René1968

Ik heb deze radio ook en bij mij heeft hij er geen last van.. klopt wel wat je zegt. De hedendaagse muziek word soms wel wat overdreven :(

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kris @, Gent België, 13.04.2021, 17:12 (1080 dagen geleden) @ kristof.vdm

het lijkt wel of gans het zaakje overstuurd raakt door Tourist le MC... :-)

leg de speakers eens plat op tafel (magneten naar boven), ze hebben nu geen enkele weerstand in de lage tonen bij gebrek aan een klankbord en gaan dan flapperen..

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 13.04.2021, 17:18 (1080 dagen geleden) @ kris

Ja, ik raak ook overstuurd door die muziek... ;-)

Maar ik vrees dat dat het probleem niet is... ik heb eens alle speakers afgekoppeld (weerstand in de plaats gezet) en enkel de zwarte desktop speaker die je links in beeld ziet aangekoppeld gelaten op de connectie van de voorste tweeter. En ook dat geeft storing in de lage tonen...

Zodra ik tijd heb, kan ik wel eens een nieuw filmpje maken.

Kristof

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door soundman2 @, Wouw, 13.04.2021, 17:47 (1080 dagen geleden) @ kristof.vdm

Luidsprekers zonder klankbord kunne geen lage tonen weergeven. Omdat je toch bassen wil horen, ga je de zaak oversturen. Let er ook op dat het soort muziek wat je laat horen eigenlijk niet past bij de radio. Tegenwoordig heeft een radio al boxen in het laag met versterkers van meer dan 100 watt.\Je radio haalt met moeite 6 watt!

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Franc @, 13.04.2021, 18:05 (1080 dagen geleden) @ soundman2

Een radio geeft idd zelden meer dan 6 Watt.
Maar een beetje toestel moet toch wel degelijk meer dan wat je nu hoort kunnen leveren.

Een keertje met de Philips B6X63A wat testjes gedaan met div muziekzenders.
Eigenlijk om te luisteren of de radio het met de huidige compressie wel overweg kan.
De radio even op Slam FM afgestemd en de radio had er geen enkel probleem mee.
Er kwam meer dan voldoende zuiver laag uit met de ingebouwde speakers die natuurlijk wel veel meer rendement hebben dan het moderne speakertje van TS.

Mvg Frank

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door soundman2 @, Wouw, 13.04.2021, 18:49 (1080 dagen geleden) @ Franc

Maar een beetje toestel moet toch wel degelijk meer dan wat je nu hoort kunnen leveren.

Even niet vergeten, dat de luidsprekers een klankbord ontberen. De lage tonen worden dus volledig door het signaal aan de achterzijde van de luidsprekers tegen gekoppeld.
De versterker is hooguit een watt of zes met een vrij slechte dempingsfactor. Tegenwoordig zijn we gewend aan wat modernere versterkers in radio's. !00 watt uitgangsvermogen is meer regel als uitzondering.
Zet zo'n nieuwe versterker eens aan met kale luidsprekers. Dus.........

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Franc @, 13.04.2021, 19:15 (1080 dagen geleden) @ soundman2

Ja, klopt maar ik hoor juist die lage tonen, of wat er nog van over is ernstig vervormen.
Doet me zelfs ook denken dat de afstemming van de radio niet helemaal zuiver is als dit een radio uitzending is.
Maar het is moeilijk oordelen zo.

Mvg Frank

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 13.04.2021, 20:02 (1080 dagen geleden) @ Franc

Bedankt allemaal voor de vele reacties! Zodra ik in het weekend meer tijd heb, ga ik dat zeker allemaal eens nakijken. Ik ga het chassis eens in de kast monteren om te kijken of de storing dan nog steeds komt. Maar ik denk het wel, want het klinkt momenteel écht niet normaal. Zelfs op die moderne luidspreker (met behuizing) klinkt de muziek verstoord. Ik denk niet dat het te verklaren is simpelweg door het feit dat het moderne muziek is of doordat de speakers los liggen.

Ik had dit nog gemeten vorig weekend op de aansluitingen van linker- en rechterluidspreker (met telkens een weerstand van 8ohm ertussen). Dit is met een toon van 70Hz, 800mVpp op de grammofooningang en het volume op maximum.

[image]

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door soundman2 @, Wouw, 13.04.2021, 21:14 (1080 dagen geleden) @ kristof.vdm

Bijna een volt op de pu ingang en de regelaar op max, dat is geen manier van meten.
De gevoeligheid voor max uitsturing doe je met vol opgedraaide volumeregelaar beginnend met de generator op nul, langzaam opdraaien tot het signaal clipt of vervormt. Dan weet je of de versterker doet wat je er van mag verlangen.

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 13.04.2021, 23:44 (1079 dagen geleden) @ soundman2

OK, dankjewel voor de feedback!
Ga ik zeker proberen.

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Leo Snoeren ⌂ @, Dongen, 13.04.2021, 19:04 (1080 dagen geleden) @ kristof.vdm

Dag Kristof,

Ik vrees een beetje voor de uitgangstransformator(en)... :-(
Kan er iemand me wat hints geven in de juiste richting?

Dankjewel!

Kristof

Een lastige fout heb je te pakken. De uitgangstrafo's lijken goed, ze werken immers en er komt veel lawaai uit. Indien een winding kortgesloten zou zijn komt er bijna niets meer uit. Een onderbroken wikkeling resulteert is stilte, dus dat is het ook niet.

Aangezien ik geen helderziende ben is het lastig in te schatten waar de fout zit, maar:

Meet de gelijkspanning op het stuurrooster van de eindbuizen eens ten opzichte van het chassis. Dit moet (ongeveer) nul volt zijn. Als dat niet zo is kan de eindbuis defect zijn (of allebei).

Een andere optie is dat je bij het vervangen van de papiercondensatoren een foutje hebt gemaakt. Of de verkeerde waarde van een condensator geplaatst, of de condensator verkeerd aangesloten. Dit laatste zou je dan bij allebei de kanalen gedaan moeten hebben (het eerste ook, maar dat lijkt aannemelijker)

En wat gebruik je als signaalbron? De radio zelf (en dan FM of AM) of een externe bron (MP3 speler of zo?)? FM kan aanleiding geven tot vervorming als de detector niet goed staat, maar een externe bron kan gewoon teveel laag bevatten.

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door rene @, Castricum, 13.04.2021, 19:18 (1080 dagen geleden) @ Leo Snoeren

Misschien een rekenfout gemaakt bij het vervangen van condensatoren in de toonregeling??

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 13.04.2021, 20:03 (1080 dagen geleden) @ Leo Snoeren

Bedankt voor de suggesties!
In het filmpje is het gewoon FM radio.

Ik ga zeker nog verder zoeken, meten en mijn werk aan de condensatoren nakijken. :-)

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Jan Bus @, Amersfoort, 13.04.2021, 19:47 (1080 dagen geleden) @ kristof.vdm

Dit is een lastig toestel. Het is een ontvanger uit de begintijd van stereo, toen stereo-radio ontvangst nog geen optie was. Het biedt de mogelijkheid van stereo-weergave van platen of banden. Er zijn twee kanalen die samengevoegd worden voor de lage tonen, terwijl de stereo-informatie via de hogetoon luidsprekers gaat. In de mono-stand (radio) worden de eindtrappen omgeschakeld tot een balans versterker. Ook hier worden lage en hoge tonen gesplitst. Belangrijk is de fase-draaier rond de EC92 of die gelijke signalen in tegenfase geeft bij mono. Er zijn verschillende tegenkoppelingen van de uitgangstrafo's naar de voorversterkertrappen. Hier is het ook zaak dat de weerstandswaarden kloppen.
Hoe is de weergave als je een stereopickup aansluit. Zijn de lage tonen dan ook vervormd? Maakt het uit of het toestel op mono of op stereo staat?

Groet, Jan

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door soundman2 @, Wouw, 13.04.2021, 19:58 (1080 dagen geleden) @ Jan Bus

Me4t een toongenerator een frequentie sweep maken op een nominale belasting met weerstanden, zal snel aan het licht brengen of de versterker wat mankeert.......

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 24.05.2021, 22:47 (1039 dagen geleden) @ Jan Bus

Ik weet niet zo goed waar beginnen in deze thread, aangezien er zo veel antwoorden zijn... :-)

Bij deze dus: ik heb nog wat verder gewerkt aan de radio, maar de overstuurde bastonen in de FM-ontvangst zijn er nog steeds.

* Ik heb een aparte tuner (en ook eens een bluetooth speler) aangesloten op de pickup ingang -> klinkt OK
* Ik heb de radio via de bandopnemer-uitgang eens aangesloten op een aparte versterker -> klinkt OK
* De AM ontvangst klinkt ook OK

In alle 3 de bovenstaande gevallen was het volume wel beduidend lager dan wanneer ik gewoon FM ontvangst beluister via de radio zelf.
Ik snap het niet zo goed waar het probleem zou kunnen liggen...

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 24.06.2021, 15:26 (1008 dagen geleden) @ kristof.vdm

Ik denk dat ik de oplossing gevonden heb!

Kring (b) was volledig verkeerd afgesteld. Als ik het goed voorheb is dit een AM sperkring? Deze stond nagenoeg volledig open en liet het FM signaal dus met een veel te hoge amplitude doorgaan. Klopt mijn redenering?

In ieder geval klinkt de radio nu véél beter. De distortie is helemaal weg.
Het volume (en de hoeveelheid bass) is wel beduidend lager nu dan tevoren, maar dat is misschien normaal...

Ik ga alvast de FM nog eens in zijn geheel degelijk afregelen. Misschien verbetert het dan nog wat.

[image]
[image]

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Andries van Dekken. @, Surhuizum, 24.06.2021, 17:11 (1008 dagen geleden) @ kristof.vdm

Met het detectie spoelenstelsel regel je de S kromme af.
Heb je hiervoor geen instrument,kun je het ook op het gehoor doen.
De FM-ruis moet zo neutraal mogelijk klinken,dan staat het goed afgeregeld.

And

--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 27.06.2021, 10:51 (1005 dagen geleden) @ Andries van Dekken.

Ik heb enkel een eenvoudige functiegenerator (Siglent SDG830) en een oude analoge scope (Gould os250b).
Volgens de instructies is het de bedoeling om (b) af te regelen met een minimum voor AM. Dus ik heb een AM gemoduleerd signaal toegevoegd op het rooster G1 van de EF80 en dan (b) afgeregeld voor een minimale spanning over C60.

Hoe ik echter R2 moet afregelen weet ik niet. Wat ik nu gedaan heb is simpelweg afgestemd op een radiozender en dan R2 ingesteld zodat de muziek het beste klinkt. :-D Waarschijnlijk niet de meest correcte procedure, maar ik ben wel tevreden over hoe de radio nu speelt...

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door Andries van Dekken. @, Surhuizum, 27.06.2021, 12:36 (1005 dagen geleden) @ kristof.vdm

Als de S kromme goed is afgeregeld kun je over C3 en C4 t.o.v massa een
gelijk spanning nivo meten,uiteraard over c3 pos. en over C4 neg.
Met de potmeter kun je nog corrigeren dat dit nivo gelijk wordt.

grt And

--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kris @, Gent België, 27.06.2021, 13:05 (1005 dagen geleden) @ kristof.vdm

Ik denk dat ik de oplossing gevonden heb!

Kring (b) was volledig verkeerd afgesteld. Als ik het goed voorheb is dit een AM sperkring? Deze stond nagenoeg volledig open en liet het FM signaal dus met een veel te hoge amplitude doorgaan. Klopt mijn redenering?


Nee :-)


Het onderdrukken van de AM is een "bijtaak" die ook wijst op een volledige symmetrie, daarom is het regelen op minimum AM een toegepaste afregeltechniek. (maar nog steeds in de FM stand, met een 10,7 MHz signaal met AM modulatie)

Je kan ook afregelen naar minimum vervorming van het geluid dat er uit komt.

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door kristof.vdm @, Leuven, 28.06.2021, 09:08 (1004 dagen geleden) @ kris

Bedankt voor de verduidelijking. Ik heb de techniek dan toch correct toegepast (AM signaal op 10.7 MHz), al begreep ik de achterliggende redenen niet helemaal. :-)

Storing in lage tonen op Grundig 5195

door huub.jak @, 28.06.2021, 09:59 (1004 dagen geleden) @ kristof.vdm

Mischien een beetje simpel gedacht
Maar geef de luidspreker conectoren voor extra LS
eens een spuitje kontakter soms
geven deze niet meer goed door de inwendige
schakelaars
huub

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum