Aanpassing naar 230V nodig? (Techniek Radio/TV)

door kristof.vdm @, Leuven, 27.06.2021, 10:58 (1028 dagen geleden)

De transformator van de radio die ik momenteel aan het restaureren ben (Grundig 5195), heeft enkel 110V, 125V en 220V als mogelijkheden voor de ingangsspanning.
Aangezien er hier dezer dagen 230V uit het stopcontact komt, vroeg ik me af of er een aanpassing nodig is voor de filamenten? Ik meet nu namelijk ongeveer 6.75V op de filamenten van de lampen.

Kan dit geen kwaad? Laten jullie dit zo of is het beter dit te corrigeren?

Het is slechts de tweede radio die ik restaureer, dus heb nog veel bij te leren. :-)

Aanpassing naar 230V nodig?

door René1968 @, Zaanstreek, 27.06.2021, 11:37 (1028 dagen geleden) @ kristof.vdm

Hallo Kristof,
Dit kan geen kwaad apparaat zijn gebouwd voor iets van 20% afwijking van het stroomnet
Zet maar eens een meter op je stopcontact dan zul je zien de spanning fluctueerd schommelt kan zo na 220 gaan of 225 volt maar ook naar 235 volt. Veoeger waren huishouden die 190 volt kregen aangeboden zat je als laatste in een keten en had je pech dat ook bedrijven in de keten zaten. Dan had je zo minder spanning . En als de bedrijven dicht waren liep de spanning op.
De paar 10e volt op je gloeidraad kan echt geen kwaad.
Als het naar 7 a 8 volt gaat kun je wel zoegen maken dat fe buis sneller slijt.
Maar goed toestel staat niet meer zo vaak aan. Dus kan lang aan.
Bij buizen ktv is hwt wel kritisch omdat de gloeidraden van de beeldbuis in de ketens zitten zeker bij ktv k6,7,8
Moet de boosterspanning correct zijn niet te hoog anders kost je dat een beeldbuis.
Gewoon reviseren met goede condensatoren stekker erin en spelen maar.
Grt René

Aanpassing naar 230V nodig?

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 27.06.2021, 12:09 (1028 dagen geleden) @ René1968

Hoi Kristof

Die verhoogde gloeispanning is niet verontrustend, + 10% moeten de buizen goed aankunnen met maar een beetje extra slijtage.
Als je je toch zorgen maakt neem dan een NTC-weerstand in de gloeidraadkring op direct achter de voedingstrafo. Gloeidraden sneuvelen vooral op het moment van inschakelen omdat een koude gloeidraad nog een veel lagere weerstand heeft dan wanneer die op temperatuur is gekomen.
Als je daarna nog steeds een unheimisch gevoel overhoudt, kan je het in dit stuk beschreven voorschakelapparaat bouwen.

vrgr, EJ

--
Dingen moeilijk maken is makkelijk, dingen makkelijk maken is daarentegen moeilijk.

Aanpassing naar 230V nodig?

door Henk vdB @, 27.06.2021, 15:24 (1027 dagen geleden) @ ejrietbergen
Bewerkt door Henk vdB, 27.06.2021, 15:29

Helaas staan er in het genoemde artikel een paar onjuistheden....

"Wat we ook nog moeten bepalen is hoeveel stroom de transformator moet kunnen verstouwen. Dat is afhankelijk van het apparaat dat we ermee willen voeden. Als veilige waarde kunnen we het wattage van het apparaat aanhouden. Als dat bijvoorbeeld 50 Watt is moet de trafo dat ook minimaal kunnen leveren. De secundaire kant kan sowieso een hogere stroom aan omdat de geleverde spanning lager is, dus daar hoeven we ons geen zorgen over te maken. We zoeken dus een trafo die 50 VA kan leveren."

Als we hiervan uitgaan komen we vaak op een veel zwaardere trafo uit dan nodig is. De trafo hoeft SECUNDAIR niet veel meer STROOM te kunnen leveren dan de radio Primair nodig heeft!

"Voor de zekerheid is in het schema ook een zekering opgenomen, neem die even groot als de maximale primaire stroom van de trafo"

Zoals het schema getekend is klopt dit niet, de zekering moet dan ALLEEN met de primaire kant van de trafo verbonden zijn en NIET met het apparaat.

Wat verder een geaarde metalen behuizing bij INBOUW van een niet-geaard apparaat zoals een buizenradio met het verhaal te maken heeft zie ik ook niet.... een kunststof kastje zonder aarding zou ik hier aanraden als het inbouw betreft.

Jammer, erg jammer van het verder taaltechnisch goed verzorgde artikel.

Aanpassing naar 230V nodig?

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 28.06.2021, 10:42 (1027 dagen geleden) @ Henk vdB

Hoi Henk

Hartelijk dank voor je correcties op de beschrijving van de Vintage Voltage Adapter, ik heb het een en ander aangepast.

Mijn voorkeur voor een metalen behuizing bij inbouw vloeit voort uit het feit dat deze beschrijving in eerste instantie bedoeld was voor een gitarist. Zijn versterker had een open achterkant, die in de loop der tijd een soort grabbelton was geworden met snoeren, reservesnaren en -plectra, waar hij tijdens het spelen nog wel eens op de tast in grasduinde en waar tijdens het vervoer ook zijn effectapparaten een plek vonden. Degelijkheid en aanraakveiligheid leken me geboden, vandaar.

De nieuwe versie is hier te vinden.

Wil je er nog even een kritische blik op werpen? Graag!

Vriendelijke groet, EJ

--
Dingen moeilijk maken is makkelijk, dingen makkelijk maken is daarentegen moeilijk.

Aanpassing naar 230V nodig?

door Sieme @, Niekerk, 28.06.2021, 12:46 (1027 dagen geleden) @ ejrietbergen

Qua vermogen van de "egalieseertrafo " maak je hier een denkfout.
Hij hoeft alleen maar de verschilspanning maal de nominale stroomsterkte van de
te voeden versterker aan te kunnen.

--
het experiment heeft altijd gelijk

Aanpassing naar 230V nodig?

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 28.06.2021, 12:52 (1027 dagen geleden) @ Sieme

Hoi Sieme

klopt, dat is ook aangepast in de versie van vanochtend, zie hier.

vrgr, EJ

--
Dingen moeilijk maken is makkelijk, dingen makkelijk maken is daarentegen moeilijk.

Aanpassing naar 230V nodig?

door soundman2 @, Wouw, 28.06.2021, 13:53 (1027 dagen geleden) @ ejrietbergen

Ik zou daar gewoon een echte autotransformator van maken, zie het onderstaande schema.
[image]
Het heeft wat voordelen. Een trafootje wat nog gebouwd is voor 220 Volt krijgt gewoon 220 volt op de primaire. Het trafootje mag klein zijn, het hoeft nl alleen een klein vermogensverschil door te laten. De primaire 220 Volt wikkeling krijgt alleen de verschilstroom te verwerken en is dus zeer klein.
In de schakeling kun je ook gewoon een trafootje toepassen wat al voor 230 volt gemaakt is. De uitgangsspanning verandert daardoor nauwelijks.
Let even op de polariteit van de wikkelingen. Ik heb het aangegeven met de stipjes.
Je kunt de fase testen, door op de uitgang een spanning te zetten, bijv 220 Volt. De ingang moet dan hoger zijn.

Aanpassing naar 230V nodig, betere tekening.

door soundman2 @, Wouw, 29.06.2021, 10:17 (1026 dagen geleden) @ soundman2

Mogelijk kan de tekening van mijn autotransformator wat tot verwarring leiden, doordat ik de kern niet als een geheel heb getekend. Het gaat dus echt met een kleine trafo 220/12 Volt.
Ik heb hier een verbeterde tekening gemaakt.

[image]

Aanpassing naar 230V nodig?

door Henk vdB @, 28.06.2021, 23:54 (1026 dagen geleden) @ ejrietbergen
Bewerkt door Henk vdB, 29.06.2021, 00:02

Wil je er nog even een kritische blik op werpen? Graag!

Vriendelijke groet, EJ

Natuurlijk, zo is het beter. :OK:

Voor een vaste inbouw in een toestel zou ik voor de autotrafo oplossing van soundman2 gaan als ik nog een oudere trafo had liggen.

Het laatste schema in je artikel zou ik niet met een dubbelpolige omschakelaar primair, maar met een enkelpolige schakelaar doen die L naar de boven- of de onderkant van de secundaire wikkeling schakelt. De drie standenschakelaar kan hetzelfde blijven.

Misschien kan je deze ideeën nog toevoegen als je daar zin in hebt, maar het is natuurlijk jouw artikel :-) .

Aanpassing naar 230V nodig?

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 29.06.2021, 08:50 (1026 dagen geleden) @ Henk vdB

Hoi Henk

Die autotrafo van soundman2 is inderdaad heel elegant in z'n eenvoud (zie handtekening), evenals jouw enkelpolige oplossing voor de plus/min-schakelaar.
Hoe ik dat overzichtelijk in een schema zet is een leuke sudoku voor een regenachtige dinsdagmiddag;-)

vrhr, EJ

--
Dingen moeilijk maken is makkelijk, dingen makkelijk maken is daarentegen moeilijk.

Aanpassing naar 230V nodig?

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 27.06.2021, 12:11 (1028 dagen geleden) @ kristof.vdm

6,75V gloeispanning is 7% te hoog. Het valt buiten de aanbevolen 5% voor optimale levensduur maar binnen de 10% die in principe nog wel mag. Als je van plan bent de radio veel en langdurig te laten spelen, kun je wat meer slijtage merken maar het valt mee.

Als je hem langdurig wilt laten spelen, of meer apparatuur hebt die gevoelig is, zou je misschien een kastje met een transformator kunnen bouwen. Neem een transformator waarvan de secundaire wikkeling de spanning heeft die je kwijt wilt raken en de stroom die je gevoede apparaat maximaal mag trekken. Simpel bijvoorbeeld 12V 1A, dan mag je tot zo'n 200W aansluiten. De primaire zet je gewoon over het net, de secundaire zet je in serie met je apparaat. Als de spanning dan 12V hoger is in plaats van lager, draai je de aansluitingen van een van de wikkelingen om. Is hier op het forum wel vaker over geschreven. Ik noem het een buck trafo, maar die term wordt tegenwoordig ook vaak in schakelende voedingen gebruikt en is dus lastig zoekbaar.

Aanpassing naar 230V nodig?

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 27.06.2021, 12:37 (1028 dagen geleden) @ kristof.vdm

Toestel gaat vast geen hele dagen meer spelen.
Dan is voor buis schadelijker een lage gloeispanning dan een hogere gloeispanning.

Vervolgens door iets hogere gloeispanning geef je mogelijk wat meer uitgeblust
buisje wat meer porie.

Als netwerk blijft stijgen naar richting de 245+ wordt tijd wat aandacht aan te besteden.


Je zou dan in de gloeiketen een vermogensweerstand kunnen opnemen.
Maar zodanig dat met fluctuaties de gloeispanning niet onder de 6,3V komt.

--
"I haven't even turned this on to see if it works because as long as I don't it might"

Aanpassing naar 230V nodig?

door soundman2 @, Wouw, 27.06.2021, 13:51 (1028 dagen geleden) @ Maurice

De buizen zitten (zaten) ook in autoradio's. De auto's hadden in die tijd vaak een 6 volt boordinstallatie. Als de accu daarvan werd bijgeladen door de dynamo, kon de spanning oplopen tot7,2 volt en dat was geen probleem. Ook op de autolampen staat een spanning aangegeven van 6 Volt, maar jarenlang gebruik op7,2 volt is nooit een probleem geweest.

Aanpassing naar 230V nodig?

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 27.06.2021, 17:24 (1027 dagen geleden) @ soundman2

Autolampen waren op 7V gedimensioneerd en alsnog haalden ze geen 1000 uur. Ook moderne autolampen zijn voor kortere levensduren uitgemikt bij 14V.

Ik verwacht dat buizen zoals de ECC86 en EF98 ook gewoon uitgemikt waren op 7V, net als voor de oorlog de Amerikaans loctalbuizen al.

Aanpassing naar 230V nodig?

door Armand @, 27.06.2021, 21:26 (1027 dagen geleden) @ soundman2

De buizen zitten (zaten) ook in autoradio's. De auto's hadden in die tijd vaak een 6 volt boordinstallatie. Als de accu daarvan werd bijgeladen door de dynamo, kon de spanning oplopen tot7,2 volt en dat was geen probleem.

Ja, daar zeg je wat.
In mijn VW Kever van 1953 (toen nieuw gekocht door mijn ouders) zit sinds 1958 een ACEC autoradio.Drie buizen zijn nog steeds origineel : ECH42 EF41 en EAF42.
Alleen de EL42 heb ik moeten vervangen.
De radio werd veel gebruikt en nu nog regelmatig met een FM converter (via de antenne) en werkt nog steeds.

Groeten, Armand

[image]

Aanpassing naar 230V nodig?

door soundman2 @, Wouw, 28.06.2021, 16:32 (1026 dagen geleden) @ Armand

Die ACEC zat ook nog een triller in om de hoogspanning te maken. Een zacht gezoem als hij werkte en even later had je dan geluid uit de radio.

Aanpassing naar 230V nodig?

door rene @, Castricum, 27.06.2021, 13:49 (1028 dagen geleden) @ kristof.vdm

[image]

Aanpassing naar 230V nodig?

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 27.06.2021, 20:56 (1027 dagen geleden) @ kristof.vdm

Aangezien er hier dezer dagen 230V uit het stopcontact komt, vroeg ik me af of er een aanpassing nodig is voor de filamenten? Ik meet nu namelijk ongeveer 6.75V op de filamenten van de lampen.

Kan dit geen kwaad? Laten jullie dit zo of is het beter dit te corrigeren?

Zolang het maar bij de 230 V blijft geeft het niet al te veel problemen, feit blijft wel dat het altijd beter is voor de buizen (maar ook de andere componenten) om zo dicht mogelijk bij die netspanning te blijven waar het apparaat voor gemaakt is.

Het echte probleem is dat de netspanning ruim boven de 250 V kan (en blijkbaar ook mag) uitkomen.
Die 250 V wordt hier dan ook overdag's regelmatig gehaald.
Ik weet niet precies hoe het in België geregeld is maar, vlak voor deze posting heb ik nog even gemeten en kom ik op 241 V uit.
Het is inmiddels ruim kwart voor negen, bewolkt en regenachtig dus de zonnepaneeltjes doen ook niet echt meer hun best.

Reden genoeg voor mij om dit: KLIK in elkaar te zetten.
Ik heb er inmiddels al een aantal malen gebruik van moeten maken.
Meten is weten, dus eerst eens de netspanning een aantal keren controleren en ook op verschillende momenten van de dag.
m.vr.gr.
Anton van den Oever

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum