Artikelen
Een PLL Gestuurde AM Microzender met LCD Uitlezing (Versie 3.1 "Limited Edition")
door Otto Tuil
Waarschuwing:
Voor het werken met netspanningen wordt geacht dat u op de hoogte bent van de veiligheidsvoorschriften voor
netgevoede schakelingen. Eén en ander kunt u bijvoorbeeld vinden op de website van
Elektuur.
Hebt u weinig ervaring met het bouwen van schakelingen die direct op het net zijn aangesloten, dan raad ik ten
sterkste aan om deze schakeling om de bouwen naar een externe netadapter. Het bouwen
van deze schakeling is enkel voorbehouden aan ervaren elektrotechnici.
De schrijver wenst dan ook niet aansprakelijk gesteld te worden voor schade veroorzaakt door ondeskundig handelen
bij zowel het bouwen van de schakeling alsmede bij het inbouwen in een behuizing!
Inleiding:
Dit artikel beschrijft een speciale versie van de PLL Gestuurde AM Microzender. Deze speciale versie is uitgebreid met een LCD-uitlezing waarop de ingestelde frequentie en golflengte worden afgebeeld. Naast deze LCD-uitlezing, is het principe van de schakeling ongewijzigd gebleven. Wel zijn een aantal IC's vervangen door 74HC(T) types, om beter aan te sluiten bij de 5 Volt voedingsspanning voor de LCD en de besturing daarvan.
De schakeling:
In figuur 1 is het schema van de PLL-oscillator en modulator weergegeven. De PLL-oscillator is gebouwd rond IC's U2, U3 en U4. U2 (PIC16F690) is een microprocessor waarin diverse functies van de zender worden geregeld. Dit zijn: De besturing van de LCD; het kiezen en onthouden (ook bij uitschakelen) van de gewenste frequentie; het instellen van de binaire deler met de gewenste frequentie; en tenslotte het opwekken van de 9 kHz basisfrequentie voor de PLL. Dit laatste gebeurt door 9,216 MHz kristalfrequentie af te delen tot 9 kHz door gebruik te maken van de PWM-functie van de processor. U3 (74HCT4046) is de eigenlijke PLL. Dit IC bevat een VCO (Voltage Controlled Oscillator) en een aantal fase-detectoren. De VCO is met behulp van C3 en R10 zo ingesteld dat de frequentie bij de halve voedingsspanning op pin VCIN ongeveer 1 MHz is. De uitgang van de VCO wordt toegevoerd aan de programmeerbare deler U4 (74HCT40103). Het deeltal van deze deler wordt door U2 ingesteld op een instelling die overeenkomt met de gewenste frequentie. De uitgang van deze deler wordt dan weer teruggevoerd aan de PLL. Uiteraard zal deze gedeelde frequentie (Ffeed) aanvankelijk ongelijk zijn aan 9 kHz. De fasedetector zal daarom (via het loopfilter R7, R9, C4 en C7) de VCO frequentie net zolang "bijregelen" totdat Ffeed ook 9 kHz is. De uitgang van de VCO (Fosc) heeft dan de gewenste frequentie bereikt. Met behulp van level shifter U8 (MCP1416) wordt de uitgang van de VCO naar het 15 volt CMOS-niveau van de modulator gebracht.
De opgewekte "draaggolf" moet nu nog in amplitude gemoduleerd worden. Daarvoor heb ik een wat afwijkende modulator gemaakt. Omdat de uitgang van de PLL een digitaal signaal is, kan daarvoor ook een digitale schakeling worden gebuikt. Allereerst wordt het binnenkomende audiosignaal (stereo wordt met R24 en R25 omgezet in mono) versterkt met U5B (LM358). Met potmeter R27 wordt de mate van versterking ingesteld. (Nabouwers moeten opletten, dat bij gebruik van een andere OP-amp, dat die wel geschikt is voor uitgangsspanning tot bijna nul. Anders is de modulatiediepte minder groot). Via de analoge schakelaar U1 (CD4053B) wordt nu het versterkte audiosignaal met de PLL frequentie in "mootjes gehakt". Het resultaat op de uitgang van U1 is een blokgolf met amplitude gelijk aan de amplitude van het audiosignaal. Met andere woorden: we hebben een AM gemoduleerde blokgolf gemaakt. Via C16 wordt dit signaal via een aanpassingsfilter naar J3 gevoerd. Op J3 kan dan een draadantenne van 2 à 3 meter worden aangesloten. Met een goed afgeregelde aanpassing is er met een draadantenne van 3 meter een bereik van 50 meter of meer te realiseren. Door die draadantenne redelijk in de buurt van de radio te hangen zal de radio het signaal als een normale radiozender ontvangen.
Zoals gezegd is het bereik slechts enkele tientallen meters, zodat de kans op storingen erg klein is. Wilt u zeker zijn van uw zaak (of voor de puristen die helemaal niets in de lucht willen zetten) dan kan ook een kunstantenne worden aangesloten.
Rond U5A is een overmodulatiedetector gebouwd. Zodra de audiospanning onder de diodespanning (ca 0,7 volt) komt, zal LED D2 oplichten. Dit is een indicatie dat de modulatiediepte de 100% nadert. Als de modulatiediepte verder toe neemt, zal vervorming optreden. Voor buizenradio's is echter een veel geringere diepte voldoende, dus is het raadzaam om de diepte zo in te stellen dat D2 (vrijwel) nooit op licht.
Tenslotte is rond T1, D3, U6 en U7 een kleine lineaire netvoeding opgebouwd. Deze levert een schone gestabiliseerde spanning van 5 Volt voor het digitale circuit en een spanning van 15 Volt voor de modulator.
Figuur 1: Oscillator, modulator, en voeding.
Stuklijst:
Hieronder vindt u de stuklijst van de oscillator. Als extra heb ik een aantal bestelnummers van Conrad of Farnell (aagegeven door F:) toegevoegd om zo een indicatie van de prijs te krijgen (stand: websites september 2012. Let wel op dat deze bestelnummers achteraf zijn opgezocht. Controleer daarom altijd zelf of het onderdeel klopt met de omschrijving). Uiteraard kunt u de componenten ook gewoon bij uw favoriete elektronicazaak halen.
Aant. |
Referentie |
Waarde |
Type |
Conrad Nr. |
Prijs p/s |
Prijs |
3 |
C1,C20,C31 |
100µF |
Elco 25V; 0.2" pitch |
468290 |
€ 0.48 |
€ 1.44 |
2 |
C2,C13 |
10µF |
Elco 25V; 0.2" pitch |
468231 |
€ 0.24 |
€ 0.48 |
1 |
C3 |
100pF |
Keramisch; 0.1" pitch |
457248 |
€ 0.14 |
€ 0.14 |
1 |
C4 |
100nF |
MKS2 100V; 0.2" pitch |
459893 |
€ 0.16 |
€ 0.16 |
2 |
C5,C6 |
22pF |
Keramisch; 0.1" pitch |
457167 |
€ 0.14 |
€ 0.28 |
1 |
C7 |
470nF |
MKS2 100V; 0.2" pitch |
459945 |
€ 0.26 |
€ 0.26 |
11 |
C8,C10,C11,C12, |
100nF |
Keramisch multilayer; 0.1" pitch |
538976 |
€ 0.19 |
€ 2.09 |
1 |
C14 |
2,2nF |
Keramisch; 0.1" pitch |
453021 |
€ 0.25 |
€ 0.25 |
2 |
C15,C24 |
470pF |
Keramisch; 0.1" pitch |
457302 |
€ 0.14 |
€ 0.28 |
1 |
C16 |
10nF |
MKS2 100V; 0.2" pitch |
459843 |
€ 0.17 |
€ 0.17 |
1 |
C17 |
120pF |
Trimmer 90 of 120 pF(2) |
- |
€ 1.40 |
€ 1.40 |
4 |
C18,C19,C27,C28 |
22nF |
MKS2 100V; 0.2" pitch |
449990 |
€ 0.18 |
€ 0.72 |
1 |
C21 |
1000µF |
Elco 35V; 0.2" pitch |
446198 |
€ 0.57 |
€ 0.57 |
1 |
C25 |
10pF |
Keramisch; 0.1" pitch |
457124 |
€ 0.14 |
€ 0.14 |
1 |
C26 |
4n7/Y1(3) |
Keramisch; Y1 4700pF 400V |
450149 |
€ 0.71 |
€ 0.71 |
1 |
C29(1) |
27pF |
Keramisch; 0.1" pitch |
457175 |
€ 0.14 |
€ 0.14 |
1 |
D1 |
1N4148 |
Siliciumdiode 100V 100mA |
162280 |
€ 0.05 |
€ 0.05 |
1 |
D2 |
LED 3 mm ROOD |
LED low-current rood L-934 LD |
145998 |
€ 0.21 |
€ 0.21 |
1 |
D3 |
Brugcel 1A |
Bruggelijkrichter DIL 1A |
501174 |
€ 0.96 |
€ 0.96 |
1 |
D4 |
LED 3 mm GROEN |
LED low-current groen L-934 LG |
145971 |
€ 0.21 |
€ 0.21 |
1 |
JP2 |
LSEL |
Pin header 2x3 pens; 0.1" |
734279 |
€ 0.16 |
€ 0.16 |
1 |
- |
Jumper 2.54 mm |
Jumper voor JP2 |
734000 |
€ 0.19 |
€ 0.19 |
1 |
J1 |
PIC_ICSP |
Wordt niet geplaatst (zie tekst) |
- |
- |
- |
1 |
J2 |
Netentree |
Netentree IEC 320 C8 (zie tekst) |
735639 |
€ 1.35 |
€ 1.35 |
1 |
J3 |
HF Uit |
Cinch inbouwbus(5) |
736899 |
€ 1.60 |
€ 1.60 |
1 |
J4 |
LF IN |
3 MM Jack entree (blauw) |
730324 |
€ 0.83 |
€ 0.83 |
1 |
J6 |
2x7 pin header haaks |
OPTREX DMC50448N LCD 8x2 regels |
734168 |
€ 0.78 |
€ 0.78 |
1 |
J6' |
DMC50448N |
OPTREX DMC50448N LCD 8x2 regels |
Van Dijken |
€ 6.50 |
€ 6.50 |
1 |
L1 |
470 µH |
HF spoeltje 470 µH |
535451 |
€ 0.96 |
€ 0.96 |
1 |
L2 |
330 µH |
HF spoeltje 330 µH |
440498 |
€ 0.32 |
€ 0.32 |
2 |
L3,L4 |
180 µH |
HF spoeltje 180 µH |
535532 |
€ 0.96 |
€ 1.92 |
1 |
R3 |
220K(6) |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403539 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R4 |
22k |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403415 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R5 |
1M |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403610 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R7 |
100K |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403490 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R8 |
2K2 |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403296 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R9 |
3K3 |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403318 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R10 |
39K |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403440 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R11 |
2M2 |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403652 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R12 |
47K |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403458 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R15 |
10K |
Instelpotmeter Piher PT10 NH(7) |
430730 |
€ 0.50 |
€ 0.50 |
1 |
R20 |
560K |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403580 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R21 |
470K |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403571 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R22 |
4K7 |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403334 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
1 |
R23 |
2K7 |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403300 |
€ 0.10 |
€ 0.10 |
2 |
R24,R25 |
100R |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403130 |
€ 0.10 |
€ 0.20 |
2 |
R26 |
10K |
0,25 W Koolfilmweerstand |
403377 |
€ 0.10 |
€ 0.20 |
1 |
R27 |
47K of 50K |
Instelpotmeter Piher PT15 NH(7) |
431915 |
€ 0.58 |
€ 0.58 |
1 |
SW1 |
FSM2JH |
Druktoets 6x6 mm |
701749 |
€ 0.25 |
€ 0.25 |
1 |
SW2 |
Netschakelaar |
Mini tuimelschakelaar 250V AC/ 1A |
701147 |
€ 2.20 |
€ 2.20 |
1 |
T1 |
15V/1.5VA(8) |
Print transformator VB 1,5/1/15 |
710418 |
€ 4.84 |
€ 4.84 |
1 |
U1 |
CD4053B(9) |
Analoge (de)multiplexer |
173355 |
€ 0.70 |
€ 0.70 |
1 |
U2 |
PIC16F690(11) |
Microprocessor |
160432 |
€ 1.99 |
€ 1.99 |
1 |
U3 |
74HCT4046(4) |
Phase locked loop met VCO |
151564 |
€ 0.59 |
€ 0.59 |
1 |
U4 |
74HCT40103(4) |
8 bit presettable down counter |
F:1739770 |
€ 0.41 |
€ 0.41 |
1 |
U5 |
LM358N |
2-voudige op-amp |
174440 |
€ 0.32 |
€ 0.32 |
1 |
U6 |
KIA7815API |
Spanningsregelaar 15V/1A |
156920 |
€ 0.44 |
€ 0.44 |
1 |
U7 |
KIA7805API |
Spanningsregelaar 5V/1A |
156911 |
€ 0.41 |
€ 0.41 |
1 |
U8 |
MCP1416 |
Level shifter 5 => 15 Volt |
F:1630421 |
€ 1.05 |
€ 1.05 |
1 |
X1 |
9,216 MHz |
Kristal; behuizing HC-49 |
168246 |
€ 0.60 |
€ 0.60 |
1 |
- |
Insteek-as voor R27 |
Insteek-as 60 mm(10) |
425842 |
€ 0.20 |
€ 0.20 |
1 |
- |
Printplaat AMPLL3 |
Dubbelzijdig doorgemetalliseerd 120 x 74 mm |
Zie Tekst |
€ 20.00 |
€ 20.00 |
1 |
- |
Behuizing |
Al. behuizing 1455K1202 120X78X43 |
534415 |
€ 12.26 |
€ 12.26 |
|
|
|
|
|
Totaal |
€ 74.31 |
(1) C29 dient om de hoge frequenties in het audiosignaal te onderdrukken (MG bandbreedte). Naar wens aanpassen of geheel weg laten.
(2) Folietrimmers worden niet overal meer aangeboden. Zoek even in de onderdelenbakken van medeverzamelaars, of kijk anders bij Barend Hendrikse of Van Dijken. Gebruik eventueel een 90 pF (rode) trimmer.
(3) Gebruik absoluut een Y1 condensator en ga niet experimenteren met andere types condensatoren. Gebruik van een verkeerd type kan leiden tot een fatale elektrische schok.
(4) Let op dat u de IC's uit 74HC of 74HCT-families gebruikt, dus geen IC's van de CD4000 of HEF4000-series.
(5) Op de print zijn ook gaten vrij gelaten voor andere modellen bussen. Naar wens kunnen die op maat uitgeboord worden.
(6) De LF-versterker versterkt hiermee ca. 10x, indien een andere factor nodig is deze weerstand aanpassen (b.v. 470k voor 20x, of 1M voor 45x).
(7) Eventueel kan ook een gewone potmeter worden gebuikt. Op de print zijn daarvoor gaten beschikbaar.
(8) Het is ook mogelijk een trafo met twee 15V wikkelingen te gebruiken. Deze twee wikkelingen worden op de print parallel geschakeld.
(9) Let op dat u het originele IC uit de CD4000 of HEF4000-series gebruikt, en geen "vervanger" uit de 74HC of 74HCT-families.
(10) Af te zagen tot gewenste lengte (afhankelijk van behuizing en type knop).
(11) Geprogrammeerd met de juiste firmware.
Het bouwen:
Opm: Het ontwerp is uitsluitend bedoeld voor zelfbouw. Er kunnen dus geen kant-en-klare gebouwde zendertjes bij mij worden besteld.
Voor het ontwerp heb ik een dubbelzijdige doorgemetalliseerde printplaat ontworpen. (Dubbelzijdig betekent dat er zich zowel aan de onderzijde als
aan de bovenzijde kopersporen bevinden, die via de gaten met elkaar zijn verbonden). Van deze printplaat heb ik een zeer beperkt aantal laten maken.
Deze printplaat is voor € 20,- inclusief verzendkosten (binnen Nederland) te bestellen bij mij (zolang de voorraad strekt). Wilt u
liever zelf een printplaat maken, dan kunt u gebruik maken van de lay-out of
de Gerber-files.
Zodra de printplaat beschikbaar is kunt u beginnen met het solderen van de onderdelen. Gebruik daarvoor een soldeerbout met voldoende vermogen (min 50 Watt). Dit is belangrijk zodat bij printplaten met aardvlakken voldoende warmte aan het soldeerpunt wordt toegevoerd. Bij onvoldoende vermogen zal het soldeer niet voldoende vloeien, of moet te lang worden gesoldeerd, met kans dat het onderdeel door de hitte defect raakt. De aanbevolen soldeervolgorde is:
- Soldeer alle weerstanden
- Soldeer connectoren J3, J4(*)
- Soldeer de op maat gemaakte connector J2 loodrecht op de print(+)
- Lijm de plastic houders van connector J2 met tweecomponentenlijm stevig in het gat vast (lijm naar wens ook de voorkant vast op de print)
- Soldeer instelpotmeters R15 en R27
- Soldeer alle condensatoren
- Soldeer jumperblok JP2
- Soldeer het kristal X1
- Soldeer de transformator en knip de draden zo kort mogelijk af.
- Soldeer de schakelaar (gebruik een stevig stuk montagedraad om de schacht vast te zetten)
- Soldeer de LED's(#), diode, en de brugcel
- Soldeer spanningsregelaars U6 en U7
- Sluit de zender via een gloeilamp in serie aan op de 230 volt; contoleer of LED D4 brandt en de uitgangsspanningen van U6 15 Volt en die van U7 5 Volt bedragen (LET OP met de netspanning)
- Verwijder de netspanning weer, en soldeer tenslotte IC's U1 t/m U5
- Monteer met behulp van de 2x7 header het display volgens de instructie verderop in dit artikel.
- Soldeer tenslotte SMD IC U8 aan de onderkant van de print
(*)Het kan zijn dat u een klein deel aan de achterkant van de ronde kraag dient weg te snijden of te vijlen om de connector passend te maken
(+)De connector voor de netentree dient eerst op maat gemaakt worden. Breek de lip tussen de twee
pennen af met een punttangetje. Zaag de zijkanten voor schroefbevestiging af met een kleine ijzerzaag. Zorg ervoor
dat aan beide zijden ongeveer een halve millimeter van de rand overblijft. Na het solderen dient de connector aan
de print vastgelijmd te worden met tweecomponentenlijm (om de voorkant te lijmen dient de connector iets opgelicht
te worden, om zo de lijm tussen de connector en de print te kunnen aanbrengen. Afklemmen met een lijmklem en een nacht
laten uitharden. Zie pijlen in onderstaande meest rechtse afbeelding voor het resultaat na uitharden. Overtollig lijm
aan de voorkant na uitharden wegsnijden).
(#) Het stuk tussen onderkant van de LED en de knik mag maximaal 2,5 mm bedragen. Let op de buigrichting, het korte
pootje is altijd de kathode
Om in het kastje te passen wordt het display ondersteboven op de print gemonteerd. Bovendien moet het display helemaal tot
aan de print worden gemonteerd en moeten de twee metalen lippen van het frame worden afgeknipt of naar achteren zijn weggebogen.
Omdat de afstand van de print tot de voorzijde van de LCD precies is afgemeten op de pinheadeer J6,
moet die eerst op de LCD worden gesoldeerd zoals op de linkerkant van onderstaande foto. Daarna moet het plastic van
de connector in het geheel worden verwijderd. Ik heb daar geen ideale mannier voor, maar ik hebt het gedaan door eerst met een
kniptangetje zoveel mogelijk van het plastic te verwijderen. Daarna met een hete soldeerbout met een hele fijne stift de rest van
het plastic wegsmelten en -peuteren. Uiteindelijk moet de connector helemaal schoon zijn zoals op de rechterzijde van de afbeelding:
Daarna kan het display op de print worden gemonteerd. Let daarbij op dat het display zuiver haaks staat, en dat het helemaal tot
op de print gezakt staat. Het zuiver haaks plaatsen kan met behulp van het kastje. Soldeer het display met één van de middelste pennen
op het oog zo haaks mogelijk vast op de print. Schuif de hele print in het kastje, en kijk langs de rand of het inderdaad precies haaks
is. Dit zal doorgaans niet het geval zijn. Haal de print weer uit het kastje en probeer door de pin iets los te solderen de afwijking
te corrigeren. Plaats dan de print weer in het kastje en controleer of het nu wel haaks is. Herhaal dit net zo vaak totdat het
display precies haaks staat. Soldeer dan pas de andere pennen van J6 vast.
Als alle onderdelen geplaatst zijn zal de print er zo uit zien:
Nu kan de microprocessor geprogrammeerd worden. Download de HEX file van de software. Als u een programmer hebt die een voedingspanning kan leveren (bijvoorbeeld PICkit 2 of 3) hoeft de print niet onder spanning gebracht te worden. Anders gebruikt u een labvoeding om de print van spanning te voorzien. Gebruik dus niet de voeding van de zender zelf, omdat de print open een bloot moet liggen, en het gevaar van aanraken van de netspanning groot is. Keer de print om en duw de programmer in de gaten van J1 (eventueel een adaptertje maken van een zespolige pin header). Zorg er voor dat de pennen goed contact maken, door de connector iets schuin te trekken, waardoor die zich goed vastklemt in de gaten. Programmeer nu de HEX-file in de processor. Als de spanning nog aanwezig is zal de processor opstarten, en het display de waarde 999 kHz aangeven. Blijft het display leeg, dan moet het contrast worden bijgeregeld met potmeter R15. Deze is wat lastig te bereiken, maar met een dun schroevendraaiertje moet het lukken.
Met de druktoets kan een andere frequentie gekozen worden. Merk op dat de golflengte soms wordt weergegeven in 'mtr' en soms in 'm'. Dat is geen fout in de software, maar een gevolg van het feit dat het display ondersteboven op de print staat. Er is dan niet genoeg ruimte in het geheugen om altijd 'mtr' weer te geven.
Nu kan de zender worden ingebouwd in een behuizing. De print is zo ontworpen dat het precies in het in de stuklijst
vermelde Hammond kastje past. Schuif te print in de eerste gleuf van onderen.
Boor een vijl de gaten op de juiste plaats in de afdekplaatjes, maar monteer deze echter pas na het afregelen.
Het bepalen van de juiste positie van de gaten is een precisiewerkje. Een juiste methode heb ik niet zo voor handen.
Ik zelf heb het opgelost door de print in het metalen deel te laten zitten, en dan één afdekplaatje er op de schuiven.
Vervolgens de gaten proberen af te tekenen. Daarna herhalen voor het andere plaatje. Dan de grote ronde gaten met een
veel te kleine boor te boren (de 3 mm gaten voor de LED's kunnen wel in één keer worden geboord). Vervolgens met een ronde
vijl net zo lang vijlen dat het gat bijna precies past. Daarna de gaten met een boor van precies de juiste maat
na boren, zodat het gat zuiver rond wordt. Het gat voor de cinch-aansluiting aan de achterkant met 12 mm na boren. De
rechthoekige gaten voor de netentree en het display moeten geheel met een vierkante en/of rechthoekige vijl op maat worden gemaakt.
Uiteindelijk moet dit het resultaat worden (eerste foto nog zonder deksel op het kastje):
De print kan ook in een andere kast worden ingebouwd. Daartoe zijn vier montagegaten
H1 t/m H4 beschikbaar. Let bij het inbouwen altijd op de veiligheid voor de netvoerende delen. Gebruik voor H1 en H2 nooit
metalen bouten en afstandbusjes, maar uitsluitend kunststof. Eventueel kunt u ook van die kunststoffen klikafstandhouders uit
een oude PC gebruiken.
Afregelen:
Afregelen is eenvoudig: eerst kiest u een frequentie op de middengolf die vrij is, of waar slechts een zwakke zender op te ontvangen is. Schakel de zender in (Let op: voorzichtig werken met de nog niet gesloten kast. Houdt afstand tot de netvoerende delen), en stel met druktoets SW1 deze frequentie in. Een korte druk op de knop maakt de frequente 9 kHz hoger; een lange druk (minstens een halve seconde ingedrukt houden) maakt de frequente 9 kHz lager. Schakel de zender weer uit.
Plaats nu de correcte jumper voor de antenneaanpassing. Gebruik daarvoor de onderstaande tabel:
JP2 |
Afbeelding |
Aanpassing voor frequentiegebied |
Geen |
531 - 646 kHz |
|
Pen 1-2 |
657 - 864 kHz |
|
Pen 3-4 |
873 - 1197 kHz |
|
Pen 5-6 |
1206-1602 kHz |
Sluit een draad aan op J3 en hang die niet al te ver van een radio met afstemindicator op. Schakel de zender in. (Pas weer op met de netspanning). Op de radio moet dan een draaggolf op de ingestelde frequentie waar te nemen zijn. Let er op dat de draaggolf redelijk bromvrij is. Indien brom wordt waargenomen, kan het helpen door de netstekker om te draaien. Helpt dat nog niet, zorg dan door een goede aarding van de zender. Regel trimmer C17 af tot de maximale uitslag van de afstemindicator wordt waargenomen.
Let op: De aanpassing is gemaakt voor een draadantenne van 2 à 3 meter. Bij gebruik van een langere antenne kan
vooral bij de lagere frequenties het bereik nog wat verhoogd worden, maar dan moet wel opgelet worden of de antenneaanpassing
nog goed af te regelen is. Een beetje experimenteren (bijvoorbeeld door de grenzen waarbij de jumper moet worden
verplaatst te wijzigen) kan dan noodzakelijk worden.
Sluit nu de behuizing af en de zender is klaar voor gebruik. Sluit een audiobron (CD-speler, MP3-speler, enz.) aan op J4. Met potmeter R27 wordt de modulatiediepte ingesteld. Dit kan op het gehoor, en met behulp van LED D2. Uiteraard kan met een oscilloscoop de modulatiediepte nauwkeuriger bestudeerd worden:
AM signaal
Bij gebruik van de toongenerator kan op de oscilloscoop de modulatiediepte mooi zichtbaar gemaakt worden:
Circa 60% en bijna 100% modulatiediepte.
Veel Succes,
Otto
P.S. De auteur is op geen enkele wijze aansprakelijk voor storingen veroorzaakt door of de juridische aspecten van het gebruik van de hier beschreven schakeling. Het gebruik is derhalve uitsluitend op eigen risico.
Update 17 september 2012, Versie 3.1
Bouwen van de zender voor een externe netadapter
door Otto Tuil
Durft u het niet aan om een schakeling te bouwen die rechtstreeks op het net wordt aangesloten, of hebt u reeds een behuizing waarin
al een geschikte voedingsspanning beschikbaar is, dan kunt u de print eenvoudig (om)bouwen voor externe voeding. Bouw de print op zoals boven
omschreven, maar dan zonder de transformator (T1), Y1 condensator (C26), en de netentree (J2). Volg verder de instructies onderaan het artikel
PLL Gestuurde AM Microzender.
Veel Succes,
Otto
P.S. De auteur is op geen enkele wijze aansprakelijk voor storingen veroorzaakt door of de juridische aspecten van het gebruik van de hier beschreven schakeling. Het gebruik is derhalve uitsluitend op eigen risico.
Update 17 september 2012