|
Nederlands Forum over Oude Radio's |
Re: wat gebeurd er met teerknol
Geschreven door Onno M op 19. Jun 2006 21:59:58:
In reactie op: wat gebeurd er met teerknol geschreven door anton tan op 19. Jun 2006 20:40:16:
Het zijn papiercondensatoren.
Als je ze afwikkelt, zie je dat het papier geïmpregneerd is met olie. De olie is opgedroogd. Het zou lijnolie of paraffine kunnen zijn. Tegen lijnolie spreekt dat een teerdot die heet wordt (ratelcondensator bijvoorbeeld) vaak geen hete teer lekt maar hete olie. Lijnolie droogt op door oxidatie aan de lucht (bijv. vernis).Alle papiercondensatoren gaan lekken, de een wat eerder en erger dan de andere.
De omhulling lijkt dat niet tegen te houden, of ze nu in een bruine compound zitten (WIMA), in paraffine, in was, in een pertinax koker, in een aluminium koker, in een kunsthars massa (EROID), ze gaan allemaal lekken. Of de omhulling water(damp) dicht is, lijkt wel uit te maken.
De omhulling maakt wel wat verschil, al is dat lastig te voorspellen. In mijn
GM2883 meetzender waren sommige "professionele" papiercondensators in een aluminium koker die goed was afgedicht, toch lek.De kwaliteit van het gebruikte papier en de olie maken uit.
OPvallend is, dat het papier altijd bruin of geel is. Is dat de klein van lijnolie of verkleuring van papier?
Lijnolie en andere plantaardige organische olien drogen mooi omdat ze oxideren aan de lucht (voordat de condensator wordt gerold). Als er onzuiverheden zijn, kunnen die leiden tot heel langzame reacties. Als de olie uit elkaar valt, krijg je vetzuren. Die zijn polair en iets hygroscopisch. Dat is 1 verklaring voor de hogere capaciteitswaarde en lekstroom.
Vervuiling van de teer met agressieve stoffen (tolueen, zuren) zou oxidatie van het papier ook in de hand kunnen werken.
Verder kan het papier zelf verzuren. Maar er worden heel goede papiersoorten gebruikt, met een fijne vezel (nodig voor dun papier) en zonder hout (zorgt voor verzuring).
Tenslotte zou het papier langzaam kunnen verkolen onder invloed van warmte, bijvoorbeeld in een ratelcondensator.De ontbinding gaat sneller als de condensator onder spanning staat, heb ik de indruk.
In een radio waar verschillende condensators van hetzelfde type zitten, lijken de condensators die de hoogste spanning krijgen, het meest te lekken. Maar ik heb het verband niet wetenschappelijk aangetoond.Ik heb dus alleen een vaag antwoord: chemische reacties waarbij papier en olie een klein beetje ontbinden. Dan trekken ze iets meer water aan. De aanwezigheid van water versnelt de reacties. Een lek omhulsel (gebarsten teer of compound) maakt het dus erger.
Groetjes,
Onno