Zit wat te worstelen met de toonregeling van een B6X94A (Techniek Radio/TV)

door verbeek , Zutphen, 24.01.2008, 04:48 (5949 dagen geleden) @ Piet Blaas
Bewerkt door verbeek, 24.01.2008, 05:20

Piet,

Wat je hier ziet is eigenlijk de ontwikkeling van Bi-Ampli naar stereo. Zoals je weet is halverwege de 50-er jaren het Bi-Ampli systeem ontwikkeld, op weg naar een betere geluidskwaliteit. Dat deed Philips door gescheiden versterkers en luidsprekers te gebruiken voor de hoge en lage tonen. Een kleine luidspreker voor de midden en hoge tonen en een grote luidspreker voor de lage tonen. De kreet Bi-Ampli sloeg in als een bom; de kritische luisteraar was van interferentie van de enkele luidspreker verlost. Een radio volgens dit principe is de B6X63A. Ik noem het maar de Bi-Ampli 1. Volgens sommigen de enige echte Bi-Ampli.
Maar dat was niet genoeg. Het laag kon beter door de belemmerende factor, de uitgangstransformator weg te laten (het OTL-principe). De tweede buis in serie met de eerste buis zorgt voor een lagere uitgangsimpedantie. Bi-Ampli 2 is geboren, naar mijn mening de radio met een zeer goede geluidskwaliteit met twee buizen. Eén kanaal, met twee luidsprekers H/L, gescheiden door een eenvoudige condensator (B5X61A-02).
In Duitsland kwam de 3D-Klang in zwang (o.a. Grundig 2098 Zauberklang), een lage tonen luidspreker vóór, twee hoge tonen luidsprekers opzij. Het antwoord van Philips was de plano, een (relatief) platte, lage kast met links de lage tonen luidspreker en rechts hoge tonen luidspreker (B5X84A, wel met een OTL eindtrap).
Eind jaren ‘50 werd het fenomeen stereo bij de grammofoon gemeengoed. Daar heb je twee versterkers voor nodig, één voor het linker- en de ander voor het rechterkanaal. Bi-Ampli 3 is een feit, de eerste stereo versterker met een mono tuner. Maar bij gelijke versterkers horen twee gelijke luidsprekers. In jou radio, de B5/6X94/04/A heb je dus een Bi-Ampli 1 radio en een Bi-Ampli 3 stereoversterker. In de LG/MG/KG/FM-stand worden de hoge tonen links weggefilterd en in de grammofoon/recorder stand niet.

Mijn radio, een B6X04A, heb ik een beetje veranderd. De radio geeft nu ook in de LG/MG/KG/FM stand links de hoge tonen weer door van de PU-schakelaar (2) draadje 20 naar 21 te verplaatsen.
21 is een loos contact en je kunt het altijd terugzetten.
De radio speelt nu in de stand STEREO als een gewone versterker, ongeacht de stand van LG/MG/KG/FM/PU. Wil je toch het Bi-Ampli 1 gevoel proeven, dan zet je ‘m op MONO.
De modellen B5/6X12/23/43A is niet meer van deze nep Bi-Ampli 1 voorzien. Vanf de B5/6/7X44A is Bi-Ampli helemaal passé; stereo en FM-stereo zijn de nieuwe verkoop stimulerende argumenten.

Overigens, is het je opgevallen dat bij de B4X-plano’s voor de toonkeuze de eenvoudige muzieksleutelsymbolen worden gebruikt (armeluis plano), voor de B5X-plano’s muzieknoten voor de iets meer ontwikkelde mens en voor de B6/7/8-plano’s dure, latijnse benamingen worden gebruikt. Duidelijk voor mensen die een hoge opleiding genoten hebben. Ik val in de B5X-categorie, en had er een woordenboek voor nodig, jij trouwens dus ook…

Gr. Paul