Van sloopchassis tot communicatieontvanger (Techniek Radio/TV)

door gerard , Zeist, 10.07.2016, 10:49 (3062 dagen geleden)

Een paar maanden geleden wilde ik een experimentje wagen met een buizenradio voorzien van een digitale frequentieuitlezing. Om hieraan geen waardevol technisch erfgoed op te offeren heb ik gezocht naar een sloopchassis en van Harm een mooi gevalletje overgenomen. Wat me erg beviel was dat er veel kortegolven opzaten (520kHz tot 25MHz in vier banden) en met fijnafstemming op de hogere kortegolfbanden. Het chassis was kastloos, luidsprekerloos, verder compleet maar de schaal was verfloos, kortom perfect voor mijn project.

Type en schema natuurlijk onbekend, goed, toch maar even eerst de boel repareren. Een paar nieuwe condensatortjes deden wonderen, weerstandje vervangen, geluid.

Via mijn vriend Ali in China heb ik een frequency counter bekomen (8 euro). Ik moest een klein DC voedingkje maken met 1 diode vanuit de gloeispanning. De ingang van de frequency counter is verbonden met het oscillatorsignaal (pin 7/9 van de ECH81) via 22pF. De oscillatorfrequentie is natuurlijk altijd 455kHz (de waarde van de MF) hoger dan de ontvangfrequentie, maar daar heeft Ali al aan gedacht. Je kunt de counter zo instellen dat hij juist weer 455 minder aangeeft dan hij meet. De counter even vastschroeven op de plek waar de schaal vroeger zat:

Dit werkt geweldig! De afstemknop draait natuurlijk soepeler dan ooit omdat je niet het hele mechanische indicatiecircus aan hoeft te drijven. En je ziet op 0,1kHz nauwkeurig hoe je hebt afgestemd.

Ondertussen heb ik ook de EM80 door een EM84 vervangen en van een oud transistorradiootje een FM eenheid ingebouwd, die is aangesloten op de pickupingang.

Tenslotte wilde ik ook experimenteren met een BFO. Bij Ali kun je een complete oscillator bestellen gebaseerd op een NE555, welke dan voor de somma van 68 cent (!) door Ali's knechten uit China wordt gebracht en door je brievenbus wordt gesmeten. (Terwijl het mij al 44 cent kost om een briefkaart aan de andere kant van mijn dorp te laten bezorgen.) De NE555 oscillator heb ik op een schakelpot geplakt met een serieweerstand waardoor ik de frequentie kan regelen tussen circa 452 en 458 kHz.

Hier op het forum kwam ik aan het idee om de koppeling te maken via een afschermbus rond de ECH81. Ik weet dat je zo geen geweldige SSB ontvangst krijgt, vooral omdat de sterkte van signaal en BFO slecht regelbaar zijn. Daardoor werkt dit alleen voor stations van bepaalde sterkte. Is het station te sterk dan is de BFO te zwak en klinkt het vervormd. Is het signaal te zwak dan drukt de AVR, vanwege het BFO signaal, de versterking terug en hoor je niets meer. Maar door de fijnafstemming en de grote BFO knop (rechts naast de afstemknop) kun je de frequentie best wel goed instellen.
Ik heb ook al verschillende amateurs gehoord op de 80, 40 en 20 meter banden.
De oscillator is RC gestuurd, geen LC kring, en daardoor erg gevoelig voor variaties in de voedingsspanning. Je hebt dus wel een goeie afvlakking nodig.

Van een oud DVD rekje heb ik een kastje om het hele geval heen getimmerd. Als speaker zitten er twee PC-speakertjes in de zijwanden, dit geeft een prima geluid al is het niet al te hard. De FM unit zit tegen de bovenwand van de kast en is af te stemmen met een groot bruin wiel dat voor uitsteekt.
Behalve de genoemde amateurs heb ik ook al meerdere MW-piraten gehoord rond 1600kHz, heel veel kortegolfstations. De spiegelonderdrukking van dit toestel is heel zwak, ik kan de meeste stations horen op twee plekken van de afstemstand 910kHz uit elkaar, en je hoort nauwelijks verschil.

Links de EM84, bovenin de FM knop. Achter de afstemknop zit een grote knop voor het draaien van de ferriet bij middengolf, en fijnafstemming voor de twee hoogste kortegolfbanden. Rechts de BFO knop (uit/USB/LSB).