Toch Weer Een AM Zendertje (Tweamz) (Algemeen)

door Pieter Vos , 25.11.2008, 18:32 (5844 dagen geleden) @ Otto Tuil

Hallo Otto,

Inderdaad is het bestrijken van de hele MG niet echt nodig. Als het echt moet kan men altijd nog de spoelen aanpassen. In feite gebuik ik ook steeds dezelfde zend frequentie. Maar ik heb die wel al een keer moeten veranderen toen er op de eerdere golflengte een DRM zender was begonnen.

Buizen voor de draaggolf oscillator
Dat buizen als de EF85, EF89 en EF183 het in de draaggolf oscillator niet zo goed doen zal er wel mee te maken hebben dat deze alle drie penthoden zijn met variabele steilheid. Ze zijn ontworpen voor HF of MF versterking met de bekende toepassing van automatische volume regeling (AVR). Door de gelijkspanning van de AVR op het stuurrooster wordt de steilheid van de buis en daarmee de versterking van de buis geregeld al naar gelang van de sterkte van het signaal aan de AVR detector.

De EF184 is net als de EF80 een buis met hoge, redelijk constante steilheid. Bovendien is er een vrij plotseling afknijpen van de kathodestroom als de stuurrooster spanning te sterk negatief wordt. Beide eigenschappen zijn van belang om de buis goed in klasse C te laten werken, iets wat bij een buis in een HF oscillator schakeling het geval is. Daarom doet de EF184 het ook goed in de Colpitts schakeling.

Modulatie diepte
Dat de modulatiediepte in jou schakeling bij 80% blijft steken zal wel de oorzaak hebben in de minimum spanning die de audio kathodevolger kan leveren. Zo een simpele kathodevolger heeft immers geen aktieve “pull down”. Het is alleen de belasting die de spanning aan de kathode omlaag kan halen als de stuurspanning omlaag gaat.

In die zin is het gebuik van een audio transformator (zoals in mijn MG buis zendertje) in het voordeel want dan kan je een veel grotere wisselspanning opleggen aan de anode modulatie buis. Meer dan 100% modulatie is ook mogelijk maar dat geeft uiteraard flinke vervorming.

Wellicht kun je het modulatie percentage van je schakeling nog wat opvoeren door de audio kathode volger te belasten met een extra weerstand en/of de kathodespanning van buis B3B nog wat te verhogen middels een extra weerstand naar de voedingshoogspanning.

Alternatieven voor de simpele kathodevolger
Bij bijvoorbeeld de uitgangs transformator loze (OTL) eindversterkers (bekend van de Philips radio’s en TV’s uit eind jaren 50 en begin jaren 60) is er wel een actieve “pull down” van de uitgangsspanning. Ook is er nog enige actieve “pull up” dankzij de boostercondensator (C26) vanaf de kathode naar het schermrooster van de bovenste eindbuis (PL84). Zie onderstaand schema van de audio versterker uit de Philips 19TX500A televisie.

Maar er bestaat ook een kathode volger schakeling met actieve “pull down”, de zogenaamde “White” kathodevolger. (zie onderstaande figuur, Bron: H. de Waard Electronica 1966) Als in deze schakeling de triode B1 negatief wordt uitgestuurd, stijgt diens anodespanning. Via C1 wordt dat doorgegeven aan het stuurrooster van de triode B2. B2 gaat dan meer stroom trekken en de uitgangsspanning van de schakeling wordt zo actief omlaag getrokken. Let er op dat de actieve “pull down” alleen werkt voor voldoende snelle wisselspanning vanwege de impedantie van C1. DE schakeling in de figuur heeft in dat geval een uitgangs impedantie van slechts 25 ohm.

Maar eigenlijk zal het in de praktijk slechts een minimaal nadeel zijn als je slechts tot 80% kunt moduleren. In termen van het audio signaal moet je immers logaritmisch gaan denken. Zolang er geen audio compressie technieken gebruikt worden zal het grootste deel van het audio signaal aanzienlijk zwakker zijn dan de 80% of 100% maximale modulatiesterkte. Bovendien, amplitude modulatie met een niet gecomprimeerd audio signaal klinkt heel wat natuurlijker dan wat op AM zenders tegenwoordig zoveel wordt toegepast (zogenaamde “optimods” en dergelijke).

Met vriendelijke groet, Pieter.