Zelfbouwtester/curvetracer versie 2 ? (Algemeen)

door gerard , Zeist, 14.12.2020, 15:12 (1235 dagen geleden) @ Buizengek

Hoe simpel wil je het hebben. Je sprak zelf al van dat je een extra slooptrafo wilt gebruiken. Als je ergens een trafo met 250V en 6,3V vandaan hebt (gangbaar in slopers uit de jaren zestig) kun je met vijf extra onderdelen alles laten gloeien met buistypes A, D, E, H en U. Hier is een schemaatje daarvoor:

Je extra onderdelen zijn
(1) een schakelaar om te kiezen tussen de verschillende gloeivoedingen.
(2) een 1N4007 diode waarmee je 4V-buizen (type A) voedt uit de 6,3 wikkeling.
(3) een batterijtje, staafbatterij van 1,5V om D-buizen (batterij) te voeden. Als je een D-cel in je tester inbouwt, kun je waarschijnlijk 20 jaar lang alle D-buisjes testen die je tegenkomt. Dan is je cel uitgeput door veroudering maar nog lang niet leeg. Nieuw batterijtje en vooruit weer voor 20 jaar.
(4) een ballast-condensator van ca 1,3uF voor U-buizen
(5) een ballast-condensator van ca 1,9uF voor H-buizen (150mA gloeidraad, Amerikaanse buizen). Waarschijnlijk overbelast je hiermee de wikkeling van een standaard trafo, maar de gloeiwikkeling is nu onbelast, en het testen duurt hopelijk ook weer geen uren achtereen.
De ballastcondensatoren zorgen steeds voor een constante STROOM onafhankelijk van de gloeispanning die wordt opgegeven voor de buis. 't Klinkt als een wonder maar het is niet anders! Je kunt dus de schakelaar op U zetten en dan zonder verder omschakelen een UCH81 of een UY89 erin zetten. Of de U-buis nou 45V of 12V nodig heeft, er gaat keurig 100mA door lopen.

De condensators heb ik met CapCalc berekend voor een transformator met 250V spanning en voor een gloeidraad die 19V nodig heeft. Meet je slooptrafo even na en gebruik (ipv 250) de waarde van die trafo. Ik heb net een nieuwe feature aan CC toegevoegd, die nog niet op m'n website staat maar wel als proef hier: CapCalc.

Allereerst berekenen we de condensator voor de 19V voeding. Ik vul alleen die 19 in op de gele vakjes op regel 7 (bij meer gloei in serie kun je die daarachter invullen) en in C8 tot C10 vul ik de AC spanning in en de gewenste stroom. Je ziet in C13 verschijnen de weerstand van de gloeidraad (0,19kOhm) en in C16 de capaciteit 1,3uF.

Iets lager kun je invullen wat er gebeurt als de gloeiweerstand toch een andere waarde heeft, zoals 0,5kOhm voor een eindbuis of 0,0 kOhm bij een kortsluiting in je gloeidraad. Bij 0,5 wordt de actual current 98,33 dus die eindpit wordt perfect gevoed. Vul zelf die 0,0 maar eens in op vakje c20. Door 100 in te vullen op vakje c22 zie je wat er gebeurt als je het ding op een netfrequentie van 100Hz zou gaan aansluiten. Beter niet doen!

Nieuw is het toegevoegde deel 3 van het werkblad, waar ik berekeningen heb gezet van de pulsbelasting (dV/dt) in normale situatie en bij power spikes. Ik ben erg benieuwd wat de deskundigen op dit forum vinden van deze berekeningen en de conclusies die ik eraan verbindt.

Je ziet daar in vakjes c36 de piekspanning in normale werksituatie en in c37 de pulsbelasting. Die is heel laag namelijk 0,11 V/us.
Door storingen van zware apparatuur komen op het lichtnet dramatisch hoge spanningspieken voor. Mensen die ballastcondensators gebruiken krijgen meteen de bibbers, want die pieken vernielen condensators en dit leidt tot Senseo-syndroom.
Maar hier niet! De gloeidraad werkt namelijk redelijk goed als beschermende weerstand. Bij een standaardpiek van 2,5kV voor 50us wordt de ballast opgeladen in een tempo van 11 V/us en kan een top van 795V bereiken. Een 630V condensator overleeft dit zeer waarschijnlijk zonder enige schade, maar je zou voor de zekerheid hier een 1000V type kunnen nemen. Of een extra weerstand van 200 Ohm in serie zetten.

(Zet je een ballast in een complete radio, met een gloeiketen van ongeveer 1,1kOhm, dan is dit overbodig, zelfs bij superpieken van 4kV voor 100us.
Een Senseo-voeding heeft een nog veel lager RC-product, de condensator heeft een lagere werkspanning, en de Senseovoeding ligt 24x7 aan het net, een apparaat dus dat ontworpen is voor storingsmaximalisatie.)