weerstandjes (Techniek Radio/TV)

door soundman2 , Wouw, 11.08.2011, 13:31 (4854 dagen geleden) @ Willem.H.N
Bewerkt door soundman2, 11.08.2011, 13:56

Er moet toch wel iets grondig fout gedaan zijn, als de zaak gaat brommen.
De noodzaak van de weerstandjes is duidelijk, ook bij een lineuitgang. De uitgangen van opamps kunnen dermate laagohmig zijn, dat de uitgangen elkaar kortsluiten. Stel je maar een stereo opname voor, waarbij een kanaal wordt uitgestuurd ,dat is niet zo'n extreem geval. Zeker niet bij de eerste stereoplaten, waar de nadruk vaak extra op het stereoeffect werd gelegd. Het ene kanaal wordt dan belast door de lage impedantie van het andere kanaal en dat kan problemen geven.
Evenwel zijn veel apparaten al voorzien van weerstandjes in de uitgangen. De documentatie geeft daar uitsluitsel over. Weet je het niet en wil je toch zeker zijn, dan zet je gewoon in iedere uitgang een weerstandje van één kilo ohm en verbindt die aan de andere einde met elkaar. In de afschermleiding komen uiteraard geen weerstanden. De uitgang blijft dermate laagohmig, dat brom nauwelijks invloed heeft. Ook de weergave wordt niet aangetast. Zelf gebruik ik op professsionele basis tussenkabeltjes, met aan een zijde twee tulpstekers en ander andere zijde een mono plug. In mijn geval is dat meestal een 6,3mm jackplug, maar het kunnen net zo goed twee bananenstekers zijn,
De weerstandjes zitten in een klein plastic doosje om er een practisch geheel van te maken. Voor het snoer wordt gewoon een stukje diodekabel gebruikt. In het doosje komen dus drie afschermingen bij elkaar. Het doosje zelf heeft geen afscherming, en dat is vanwege het laagohmige karakter ook niet nodig.

Als het zou brommen, zou ik een fors probleem hebben. Gaat het bij een radio of een vintage hi-fi set om enkele tot tientallen watts, de installaties die ik gebruik gaan tot ruim 10.000 watt en dat is echt niet iets om fouten te maken.

Ik lees dat bij sommige gebruikers toch brom op treedt. Ik vraag me af hoe ze de zaak dan hebben aangesloten. De uitgangen van de muziekbron brommen niet en weerstanden ook niet. Een ingang die door met een lage impedantie wordt aangesloten kan ook nauwelijks brommen. Het signaal neemt nauwelijks af, omdat ingangen meestal een ingangsweerstand hebben van 10 kilo ohm of meer en buizen apparatuur zelfs wel tot ca een mega ohm.
Ik lees verder ook dat de apparatuur wordt aangesloten op ingangen met een gevoeligheid van 50mV. Dat wil zeggen dat de installatie volledig wordt uitgestuurd bij een ingangsspanning van 50mV. Een beetje CD speler geeft al auw een paar volt af. Het is heel goed mogelijk dat een dergelijke ingang zwaar overstuurd wordt en dat bovendien de ruisvloer veel te hoog komt te liggen, waardoor deze hoorbaar is als ruis en brom.
In dat geval moet gebruik gemaakt worden van een andere ingang of van een spanningsdeler. In het geval van de stereo lijnuitgang, die twee volt afgeeft, zou die kunnen bestaan uit twee weerstanden van 10 kilo ohm voor links en rechts,
vervolgens aan de andere zijde de twee weerstanden samenknopen en met een weerstand van 250 ohm naar aarde. Over de weerstand van 250 ohm wordt dan het signaal afgenomen. Het wordt door 40 gedeeld , van de twee volt (2000mV) blijft dan dus 50 mV over.
Omdat niet alle uitgangen gelijk zijn, kan de weerstand van 250 ohm ook vervangen worden door een instelpotmeter van bijvoorbeeld vijf kilo ohm. Je hebt dan een heel ruime instelmarge. De volumeregelaar van de versterker wordt in een normale stand gezet en de instelpotentiometer zodanig, dat het volume overeenkomt met de andere apparatuur (platenspeler bijv.) in dezelfde stand van de regelaar.
Jammer dat er over dit probleem zo'n heftige discussie is ontstaan, maar kennelijk weten maar weinigen van de hoed en de rand. Daarom voelde ik me geroepen om dan maar eens uit te leggen hoe het echt zit en hoort.
Ik bestrijd niet dat het bij sommigen bromt als weerstanden worden toegevoegd, ik weet vrijwel zeker dat er dan iets fout aangesloten zit.

Edit:
Ik heb voor de aardigheid een een doc van een Philips cd-speler gepakt, in dit geval, totaal willekeurig de CD 600.
Het blijkt dat daar in de uitgangen weerstanden zitten en in dat geval mag je links en rechts zondermeer samenknopen.
Het gaat hier over de weerstanden R3677 en R3679 voor het ene kanaal en R3678 en R3689 voor het andere kanaal. Elk weerstandje is 470 ohm, komt dus aardig in de buurt van de door mij voorgestelde 1000 ohm. Op de weerstandjes heeft Philips ook nog vier transistoren aangesloten. Deze zijn voor muting van het signaal. Als er geen CD wordt afgespeeld, wordt de uitgang door deze transistors kortgesloten, zodat eventueel aanwezige klik en stoorsignalen niet op de uitgang verschijnen. Tijdens afspelen hebben de transistoren geen functie.
Er is geen garantie dat dit bij andere cdspelers ook zo is. Van de besproken Tivoli cd-spelers heb ik helaas geen schema's en kan daar dus geen uitspraak over doen. Ik zou dus mijn tussensnoertje gewoon gebruiken bij monoweergave.

Soundman2