Warmteprobleem bij een BX 300 U (Techniek Radio/TV)

door gerard , Zeist, 26.02.2014, 10:20 (3926 dagen geleden) @ André Berwald

Het draadje ging over het opnemen van een condensator ipv van een serieweerstand in het gloeidraadcircuit.
Gerard Tel bracht in dat hij dit al een keer met succes had toegepast en plaatste ook een linkje naar een rekenblad.

Een van de minder vaak genoemde, maar grote voordelen van voorschakelcondensatoren is hun extreme stroomregulerende werking. Als de gloeidraden koud zijn, is hun weerstand kleiner, maar de stroom neemt hierdoor nauwelijks toe. Zet je er een gloeilampje bij dan heeft dit ook weer nauwelijks invloed op de stroom, en ook is je lampje meteen beveiligd tegen inschakelstromen, zonder dat je een thermistor of andere black magic nog nodig hebt.

Je kunt dit allemaal precies uitrekenen met Pythagoras, maar neem even als voorbeeld de waarden die standaard zijn ingesteld als CapCalc opent.

Je ziet daar een netfrequentie van 230V, die Pythagorees wordt verdeeld over 102V voor de resistieve gloeiketen, en 206V voor de capaciteit. De waarde van de condensator is zo gekozen, dat hij bij 206V, de gewenste 100mA doorlaat.
Goed, stel nu dat mijn gloeidraden nog koud zijn, wat zeg ik koud, ik bedoel heel koud, ik dompel ze in een heliumbadje zodat de hele gloeiketen tijdelijk supergeleidend wordt! De gloeiketen neemt geen spanning, de VOLLE netpanning komt over de condensator te staan. Dat lijkt foute boel, maar 230 is maar zo'n 10% meer dan de 206 die de condensator bij normaal gebruik krijgt. De inschakelstroom bij supergeleidende gloeidraden is maar 112mA!! Zelfs de teerst gebouwde 100mA schaallamp kan hier wel een halve minuut tegen.

De stroomregulerende werking van de voorschakelcapaciteit is dus zo sterk dat je schallampjes gewoon zonder verdere voorzorg in de keten kunt opnemen.

Sterke stroomregulering heeft ook zijn nadelen als ooit je condensators door veroudering in waarde toenemen zoals dat met papiercondensators gebeurt. Grotere capaciteit betekent meer stroom, dus hetere gloeidraden. In principe hebben gloeidraden daar ook wel weer enige verdediging tegen: ze worden heter, dus meer weerstand, hetgeen de stroomtoename zou tegenwerken. Maar de strromregulering door de condensator is nu geheid zo sterk dat de gloeidraden daar niet meer tegenop kunnen. Dus te grote condensator betekent al gauw kapotte buizen.

Klein nadeel van de condensator is dat het je radio ongeschikt maakt voor gelijkspanning. Maar uuuh, wanneer heb ik mijn 208U ook al weer voor het laatst op gelijkprik laten spelen?
Terwijl weerstanden heel geschikt zijn om KLEINE overspanningen weg te werken, kun je daarvoor een condensator beter NIET gebruiken omdat de waarde van de condensator heel groot wordt (en de werkspanning niet).

In mijn 208U heb ik niet alleen de voorschakelweerstand gemoderniseerd naar een weerstand, maar ook de gelijkrichtbuis door een siliciumdiode vervangen (uiteraard met gaasanode om het buizengeluid niet verloren te laten gaan). Dit spaart ook nog het gloei- en plaatvermogen van de UY1 uit. De 208U gebruikt nu 25W en wordt niet heet.

Niet in de badkamer of keuken gebruiken!!!!
Het blijft een Uutje!!