Siera 196X productieproces (Algemeen)

door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 21.01.2017, 18:43 (2864 dagen geleden) @ Welmoed Kreb
Bewerkt door Maarten Bakker, 21.01.2017, 18:56

Volgens radiomuseum.org is hij uit 1947 (Staleman zegt 1948). Zijn nummer is E1874. Ik begrijp dat hij dan in Eindhoven in de Philipsfabriek gemaakt is. Is dan het chassis in Eindhoven gemaakt, of ook de houten kast? Is het exemplaar 1874 dat van de band rolde, of werkte de nummering zo niet?

De laatste bewerking is dan in Eindhoven uitgevoerd, maar grote kans dat chassis en kast ook in of rond Eindhoven gemaakt zijn. Over kasten weet ik niet heel veel dus mogelijk kan iemand anders me aanvullen of corrigeren.

De serienummering begon vaak niet bij 1 te tellen maar bij een ander rond getal, zou dus zomaar kunnen dat het hier om het 874ste exemplaar gaat. Bij Philips verschilde dat nog wel eens dus vandaar geen volledige zekerheid in dit geval (later werd er ook wel gesproken van batchnummer+serienummer) maar bij Van der Heem begon men behoorlijk konsekwent bij 1001 te tellen.

Verder is het niet zo dat toestellen maar 1 jaar in productie waren en een modeljaar hoeft ook nog niet samen te vallen met een kalenderjaar. Radiomuseum.org heeft het over seizoen 1947/1948 dus dat klopt wel ongeveer met Staleman.

Als je een toestel niet in het algemeen maar specifiek dat toestel wilt dateren, dan ga je op zoek naar datumcodes, die zijn per onderdeel op de week nauwkeurig (sommige toeleveranciers zelfs op de dag nauwkeurig). Op de luidspreker, op spoelenbussen, op trafo's. Doorgaans staan er twee nummers op zulke onderdelen, een codenummer of staart daarvan (artikelnummer) en een datumcode. Als je daar wat van noteert of fotografeert, geef ik graag uitleg.

Ik zag de begrijfsfilm van Van der Heem uit 1942 waarin o.a. het maken van houten Erres radiokasten werd getoond. Indrukwekkend! Ik had niet beseft dat het zo'n grootschalige industrie was en dat alles in eigen beheer gemaakt werd. Was de Philipsfabriek in Eindhoven ook zo groot en modern en werd alles in eigen beheer gemaakt? Zou het productieproces vergelijkbaar met Van der Heem zijn geweest?

Philips en Van der Heem waren in die jaren vrij close, dus er zullen de nodige overeenkomsten in de processen gezeten hebben. Er werden over en weer ook onderdelen en zelfs wel eens chassis of toestellen geleverd. De totale productiecapaciteit van Philips zal groter zijn geweest dan die van Van der Heem, er werden ook gerust kleinere fabrieken en toeleveranciers in de omgeving gezocht, gekocht of opgericht daar waar VdH het op eigen terrein hield. De details ken ik helaas niet maar er is wel wat over in de literatuur geschreven.

Hoe groot zou de oplage van dit type zijn geweest, moet ik denken aan honderden of duizenden of nog veel meer exemplaren? Werden ze geëxporteerd? Europa of wereldwijd? Ik zag in ieder geval een exemplaar op een Spaanse veilingsite staan.

Siera was in beginsel een merk voor de Belgische markt, maar werd ook als algemeen exportmerk gebruikt. Export vond vooral plaats naar landen of regio's waar geen eigen fabriek was, of waar een model niet teveel op een daar al geleverd Philipsmodel moest lijken. Een latere vuistregel is dat massaproductie loonde vanaf 10.000 stuks, geen idee of dat ook toen al zo was maar het zal in elk geval in de duizenden zijn.

In het radiovademecum van Staleman is te zien dat dit tot dan toe het duurste type was (f 410,-). Wat bepaalde de prijs? Ik zag dat een houten kast een stuk duurder is dan bakeliet, en 50W duurder dan 43W. Ik zie ze in de tijd die Staleman behandelt geleidelijk fors duurder worden en vanaf 1950 worden ze weer wat goedkoper. Zou dat materiaalschaarste zijn of zijn er andere oorzaken?

Hout was inderdaad een luxeartikel omdat het lastiger in massa te produceren was (meer handwerk).

Hoe lang zou een dergelijke radio in een huiskamer hebben gestaan voor hij werd afgedankt? Aan deze is te zien dat hij zijn latere leven in een garage oid heeft gesleten.

Er werd toen nog vaak gerepareerd dus 10 jaar of meer was niet vreemd voor een eerste leven en daarna naar de slaapkamer, kinderkamer, garage, etc.