Barkhausen oscillatie bij de lijneindtrap van tv (Techniek Radio/TV)

door Eduard , 14.09.2024, 10:15 (68 dagen geleden) @ Eduard

Beste forumleden,

Het forum werkt. Jullie antwoorden hebben me al direct wat op weg gezet. Er werd me gevraagd een reeks artikeltjes te schrijven over hoogfrequent in het tijdschrift van het Olens radiomuseum. Grasduinen in de radiogeschiedenis hoort daarbij. Er waren heel wat drijfveren voor het verkennen van de frequenties ver boven de omroepuitzendingen. De meesten zijn terug te brengen tot de vraag naar richtantennes van hanteerbare afmetingen. Met gewone buizen in de gebruikelijke oscillatorschakelingen waren die hoge frequenties haast niet op te wekken.
Door dips in de stroomopname ontdekte prof. Barkhausen al rond 1920 het electronendansje rond een positief stuurrooster bij negatieve anodespanning. Zie: https://www.vacuumelectronics.org/documents/M_Thumm_Historial_gyrotrons_June_2011.pdf (de paragraaf over Heinrich Barkhausen)
Dit gaf aanleiding tot de Barkhausen-Kurz oscillator en de speciaal daarvoor op punt gestelde buizen: https://en.wikipedia.org/wiki/Barkhausen%E2%80%93Kurz_tube

Bij het zoekwerk kwam ik op deze link: https://antiqueradios.com/forums/viewtopic.php?t=298521
Hier blijkt dat sommige tv lijneindbuizen last hadden van ongewenste Barkhausen oscillaties.
Er was zelf een magneetje in de handel om rond de buis te schuiven om die oscillatie te onderdrukken.

Als ik vandaag de foto's van testbeelden met Barkhausen storing bekijk dan herinner ik me dat ze ook bij ons voorkwamen. De populairste lijneindbuis was toen de PL36.

Ik overweeg de mogelijkheid met een courant beschikbare buis een Barkhausen oscillator te bouwen. Vandaar de verwijzing naar de PL36. Als dat lukt valt het te bekijken hoe hoog de oscillatorfrequentie kan worden opgevoerd.

Via jullie reacties kan ik lezen dat de PL509 of de PL519 mogelijk betere kandidaten zijn om hogere frequenties te halen. Wellicht zijn die buizen en de bijhorende voet nog vlot te vinden.
De Barkhausen oscillaties die tv kijkers en versterkerbouwers storen wil ik graag eens opwekken in een daarvoor te bouwen testopstelling. Tips zijn welkom.

Vriendelijke groeten,

Eduard